liczenia głównych wymiarów, to jest średnicy czopa d i długości czynnej łożyska /, są prowadzone w sposób przybliżony, gdyż nie wszystkie czynniki decydujące o warunkach pracy łożyska mogą być uwzględnione w ścisły sposób.
Czop łożyska z rys. 10.12 jest narażony na zginanie, przy czym obciążenie ciągłe czopa (przy założonych równomiernych naciskach) jest zastąpione siłą skupioną F, przyłożoną w połowie czynnej długości czopa. Średnica czopa jest zwykle wyznaczona podczas obliczeń wału, ale naprężenia zginające w czopie zależą również od jego długości, co wymaga przeprowadzenia powtórnych obliczeń. Naprężenia zginające w niebezpiecznym przekroju można obliczyć wg wzoru
Rys. 10.12. Schemat obciążenia łożyska poprzecznego
Ma
F-l
5 FI
oa =
90
Wx 2 0,1 d3 d3
Zakładając równomierne naciski między powierzchnią panwi i czopa, określa się wytrzymałość panwi z warunku na naciski jednostkowe
(10.2)
Orientacyjne wartości nacisków dopuszczalnych przyjmuje się wg tablicy 10.1.
Tablica 10.1
Orientacyjne wartości nacisków dopuszczalnych w łożyskach ślizgowych [5]
Materiał czopa |
Materiał panewki |
k„ MPa |
Stal |
Żeliwo |
2 + 3 |
brąz lub mosiądz |
5 | |
stop łożyskowy |
6 | |
Stal hartowana |
brąz |
8 |
i szlifowana |
stop łożyskowy |
9 |
stal hartowana i szlifowana |
15 | |
stal hartowana i szlifowana przy smarowaniu | ||
pod ciśnieniem |
25 + 35 |
Zakładając, że wartości rzeczywistych naprężeń zginających oraz nacisków będą bliskie wartościom dopuszczalnym, można nierówności 10.1 i 10.2 zastąpić równaniami i dzieląc je stronami otrzymać zależność /2 _ 0,2 kgo d2 k0
Jeżeli oznaczymy l/d = X, wówczas
223