IMAG0874

Kozazuu -4. rjiaiun

W pytaniach dotyczących wiedzy często pojawiają się słowa; kto?, co% gdzie?, kiedy?, zdefiniować, przypomnieć, rozpoznać, nazwać.

Pytania wymagające przypomnienia sobie czegoś zwykle skłaniają do zwięzłych odpowiedzi, nie zawsze jednak mamy do czynienia z taką sytuacją, Ńa przykład polecenie: Podaj nazwy 30 najcięższych pierwiastków i ich ciężaM atomowy wymaga przypomnienia sobie zestawu faktów związanych z tym problemem. Pytanie: Na czym polega darwinowska teoria ewolucji? wymaga przypomnienia sobie całej teorii.

Zrozumienie

0dy twoim celem jest pomoc uczniom w uporządkowaniu faktów jy taki sposób, ~by miały dla nich sens, zadawaj pytania o zrozumienie. Pytania tego typu będą wymagały od uczniów wyboru tych faktów, które są niezbędne dla sporządzenia opisu, porównania lub skontrastowani^j

Przykłady:

(a)    Opisz problemy, jakie napotykają imigranci.

(b)    Porównaj zadania niższej izby parlamentu (Izba Gmin) z zadaj niami wyższej izby (Izba Lordów).

(c)    Pod jakim względem życie w XVIII wieku różniło się od życia dzisiejszego?

Czasami pytania o zrozumienie wymagają od uczniów „przełożenia” jakiejś idei tak, by ukazać ją w inny sposób, na przykład polecimy zinterpretować dane zaprezentowane w formie wykresów czy tabel.

Przykłady:

(d)    Na podstawie wykresu podaj przciętną roczną wielkość opaj dów w tym kraju.

(e)    Posługując się tablicami spisów rolnych z lat 1965—1970*] wymień gatunki roślin najczęściej uprawiane w 1968 roku. I

{Należy pamiętać, że informacja niezbędna do odpowiedzi na pytanięl o zrozumienie powinna być już. wcześniej uczniowi dostepnaHl

W pytaniach o zrozumienie znajdziemy zwykle słowa: opisać, porównaem skontraslować, wyrazić własnymi słowami, wytłumaczyć.

Zastosowanie

/^Jeśli twoim zadaniem jest zachęcenie uczniów, by użyli zdobytą wcześniej! informację do rozwiązania problemu, wówczas zadawaj pytania wymagającej zastosowań. Tego rodzaju pytania skłaniają uczniów do „przyłożenia’’ zasady lub procesu do rozwiązywanego problemu, co jest niezbędne do podania właściwej odpowiedzi]

■

przykłady:

||| W matematyce pytania o zastosowanie są bardzo powszechne: Jeśli x = 2 i y = 5 to x^Ł+2y E ?

Te pytania o aplikacje są także używane w innych przedmiotach:

(b)    Na lekcji geografii, gdy uczeń musi określić punkt na mapie, posługując się poznanymi wczśniej definicjami szerokości i długości geograficznej.

(c)    Na lekcji biologii, gdy uczeń jest proszony o zastosowanie tego, czego się nauczył o zaludnieniu, podczas udzielania odpowiedzi na pytanie: Kiedy organizmy żywe będą ze sobą współzawodniczyć, żyjąc stłoczone na małym obszarze - czy wówczas, gdy będą należeć do jednego gatunku, czy wówczas, gdy będą reprezentantami wielu różnych gatunków? Co jest bardziej potrzebne?

(d)    W trakcie nauki języka angielskiego, gdy uczeń dostaje polecenie: Podaj trzy przykłady przymiotników — po to, by zastosował definicje, której nauczył się wcześniej.

Wyrazy zwykle znajdujące się (lub obecne implicite) w pytaniach mających wywołać zastosowanie: zastosuj, sklasyfikuj, użyj, wybierz, posłuż się, podaj przykład.

Analiza

£Jeśli twoim zadaniem jest pomoc uczniom nie tylko w zapamiętaniu i uporządkowaniu informacji, ale także w analizowaniu ich ze względu na uwarunkowania przyczynowo-skutkowe, to zadawaj pytania o wyjaśnienie.

1.    Aby rozpoznać motywy i przyczyny danego zjawiska.J

Przykłady:

Jakie czynniki wpłynęły na brytyjską decyzję wstąpienia do EWG? Dlaczego szkorbut był niegdyś powszechną chorobą wśród maryna-

figi    .7----

2.    Aby rozważyć i przeanalizować dostępnelnformacje w celu znalezienia

konkluzji.    *    —*____

Przykłady:

Po przeczytaniu ,,Sagi rodu Forsytów " powiedz, jaki jest, twoim zdaniem, pogląd autora na ówczesne społeczeństwo.

Teraz, kiedy eksperymentowanie jest zakończone, powiedz, do jakiego doszedłeś wniosku na temat czynników wpływających na wzrost sadzonek.

3.    Aby przeanalizować wynik, wniosek czy uogólnienie oparTe" ha świadectwach,