img015 (89)

Uwarunkowania realizacji rozwoju biotechnologii -Analiza SWOT

S: - badania naukowe w wielu obszarach

-    wiedza i umiejętności polskich biotechnologów

-    wysoka jakość dydaktyki

-    zaplecze surowcowe

-    środowisko naturalne

O: - członkostwo Polski w UE

-    zmiany w prawie

-    tworzenie klastrów biotechnologicznych

-    relatywnie niskie koszty pracy

-    rozwój sektorów związanych z rozwojem biotechnologii przemysłowej

-    wspieranie rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw

Problemy biobezpieczeństwa w biotechnologii

W: - słaba koordynacja działań i koncentracja tematyki

-    brak możliwości podjęcia samodzielnej działalności

-    brak środków finansowych na rozwój sektora

-    mały popyt na nowe, zaawansowane technologie

-    brak mechanizmów przepływu informacji

-    zbyt mały udział badań stosowanych

T: - złe skojarzenia biotechnologii dotyczącej GMO

-    niski poziom finansowania badań naukowych

-    brak inwestycji w badania i nowe technologie związane z biotechnologią przemysłową

-    odpływ młodej, wykształconej kadry za granicę

Bezpieczeństwo w biotechnologii jest przedmiotem dyskusji w krajach Unii Europejskiej i w wielu krajach świata (Światowa Organizacja Zdrowia, Europejska Federacja Biotechnologiczna).

Do poruszanych problemów należą:

1)    analiza patogeniczności drobnoustrojów opornych na antybiotyki,

2)    zagrożenie wynikające ze stosowania organizmów konstruowanych metodami inżynierii genetycznej.

Ad. 1.

Biotechnologia traktowana kompleksowo, rozwijana racjonalnie i w sposób kontrolowany, należy do technologii bezpiecznych. Przyczynia się do zmniejszenia zagrożeń, jakie dla człowieka i środowiska stwarzają inne technologie, zwłaszcza chemiczne.

Wśród drobnoustrojów stosowanych w biotechnologii przeważają gatunki bezpieczne, z których ludzkość korzysta od tysięcy lat, które nigdy nie były czynnikami chorobotwórczymi.

Stosowane sąjednak również drobnoustroje chorobotwórcze. Obowiązują wówczas ścisłe przepisy pracy z nimi i precyzyjne mechanizmy kontroli warunków technicznych bezpiecznego namnażania drobnoustrojów patogennych.

Ad. 2.

Zagadnieniem, budzącym niepokój, jest potencjalne niebezpieczeństwo związane z rozwojem biotechnologii z użyciem organizmów modyfikowanych genetycznie. Dotyczy to szczególnie szczepów konstruowanych dla rolnictwa i przeznaczonych do degradacji i utylizacji ścieków.

Od układów zamkniętych, dla których opracowano metody kontroli i odpowiednie przepisy, przechodzi się do układów otwartych, w których szczepy zawierające obcy DNA są celowo lub mogą być przypadkowo wprowadzone do środowiska naturalnego.

Teoretycznie, można sobie wyobrazić wiele zagrożeń wynikających z projektowania niektórych cech organizmów żywych.

Przykład:

Kontrowersje wzbudził eksport ze Stanów Zjednoczonych do Europy ziarna sojowego z roślin, w które wprowadzono gen powodujący odporność na jeden z herbicydów.

Wymieniane zagrożenia:

-    ziarno sojowe SM może być szkodliwe dla ludzi:

-    eksperymenty z SM roślinami mogą doprowadzić do rozprzestrzeniania się wprowadzonej cechy na inne rośliny, powodując narastanie odporności na herbicydy;

-    ziarno sojowe otrzymane za pomocą inżynierii genetycznej jest produktem nienaturalnym.

Cele bio-bezpieczeństwa w odniesieniu do GMO:

-    przewidywanie możliwych, negatywnych rezultatów podczas eksperymentu lub komercjalizacji

-    opracowanie systemu monitorowania SMO

-    zaplanowanie działań interwencyjnych

-    ustanowienie organów kontrolnych (w celu rejestracji, wydawania zgody na komercjalizację, opracowywania regulaminów pracy)

-    kształcenie kadr