Homoseksualizm
W 1991 roku wysoko cenione czasopismo ..Science'' opublikowało wyniki badania wskazującego, że nió/.gi homoseksualnych mężczyzn, którzy zmarli z powodu AIDS. wykazywały różnice strukturalne w porównaniu / mózgami pochodzącymi od mężczyzn heteroseksualnych. Obecne w podwzgórzu jądro, od którego zależą typowo męskie zachowania seksualne, było w mózgu gejów znacznie mniejsze i przypominało z wyglądu ten fragment mózgu u kobiet. Autor tej pracy, Simon IaA.iv, pełniący wówczas funkcję docenta w Instytucie Nauk Biologicznych im. Salka i adiunkta biologii na Uniwersytecie Kalifornijskim, został natychmiast zaatakowany przez, aktywistów ruchu gejowskiego, którzy obawiali się, że uznanie homoseksualizmu za stan mający podstawy fizyczne nada mu w opinii społecznej niekorzystny chnrakter. I.eVav. który sam jest homoseksualistą. stwierdził następnie, że istnieje też między mózgiem mężczyzn homo- i heteroseksualnych inna różnica, dotycząca ciała modzelowatego (spoidła wielkiego), które jest większe u tych pierwszych. Trzy lala później ukazała się kolejna publikacja, której głównym autorem był biolog molekularny Dean Hamer z Narodowego Instytutu Zdrowia w Waszyngtonie. Dowodzono w niej, że na seksualną orientację mężczyzn wywiera w pływ pewien konkretny gen - dziedziczony od matki. Zestawienie tych prac dostarczyło przekonujących dowodów, że homoseksualizm ma swoje źródło w biologii; znacznie osłabia wrogość wobec zwolenników tego poglądu.
Powyższe badania wskazują, że u naczelnych występuje zróżnicowanie psychoseksualne już w okresie noworodkowym. a czas jego formowania przypada na koniec życia płodowego lub obejmuje również pierwsze dni po urodzeniu. Nie oznacza to oczywiście, że jedynie zróżnicowanie ośrodków mózgowych jest odpowie-
(l/ialne za utrwalenie się męskiego lub żeńskiego sposobu zachowania, obejmującego nie tylko sferę zachowania płciowego, ale i całość nastawienia psychicznego. Duży wpływ na rozwój zachowania mają też wczesne doświadczenia socjalne. Zarówno badania małp, jak i gryzoni wskazują, że czynniki socjalne, związane z hierarchią wewnątrzgrupową. rzutują na ustanowienie męskiego lub żeńskiego typu zachowania, lak więc należy uwzględnić zarówno czynniki wrodzone, związane z działaniem męskich hormonów płciowych na ośrodki podwzgórza, jak i czynniki środowiskowe, związane z pozycją społeczną zwierzęcia. W wyniku działania androgenów na rozwijający się układ nerwowy następuje zróżnicowanie ośrodków mózgowych w kierunku męskim. Jednak zachowanie typu męskiego może być zmienione w wyniku doświadczeń socjalnych, szczególnie działających we wczesnym okresie rozwoju. Na przykład w homoseksualizmie nie muszą to być czynniki pobudzające bezpośrednio rozwój nastawienia homoseksualnego, lecz jedynie powodujące ograniczenie męskiej aktywności lub stymulujące pojawienie się cech psychicznych charakterystycznych dla pici żeńskiej. Ktoś o takiej osolx)wości będzie w wieku późniejszym bardziej predysponowany do przyswojenia sobie i wyrobienia zachowania homoseksualnego.
Wynik działania androgenów w o kiesie płodowym zależy od tego. kiedy będą one wywierały swój wpływ. We wczesnym okresie życia płodowego będzie on polegał głównie na maskulinizacji wewnętrznych i zewnętrznych narządów płciowych, natomiast pod koniec życia płodowego - na zróżnicowaniu psychoseksualnym. Najpierw następuje zróżnicowanie wewnętrznych narządów płciowych, a później ośrodków mózgowych. Można to w iązać z faktem, że zróżnicowanie wewnętrznych narządów płciowych może odbywać się pod