img084

Szkielet osiowy. Szkielet kończyn nieparzystych 165

wewnętrzne pozostałości asymetrii, co zaznacza się i w ontogenezie: larwy Teleostei z reguły przechodzą przez stadium heterocerkii. Istnieją również formy, które można uważać za przejściowe między tymi dwoma typami: tzw. heterocerkia skrócona, występująca u wielu przejściowców, m. in. u współczesnych przedstawicieli tej grupy (Lepisosteus,• Amia, rys. 3. 56 B). Płetwa o budowie symetrycznej, typu djficerkicznego ma charakter wtórny i wywodzi się również z heterocerkii. Występuje ona u Chimaera, współczesnych dwudysznych, u Polypterus, u niektórych kopalnych trzonopłetwych, u latimerii i u niektórych Teleostei.

Rys. 3.57. Szkielety płetw ogonowych ryb kostnoszkieletowych. A —- szkielet płetwy ogonowej tuńczyka, Thunnus thynnus, B —- zakończenie kręgosłupa makreli, Scomber scombrus.

epur — epuralia, hpur — hypuralla, Inacz — łuic aaczyaiowy, łtbcrw — luk nerwowy, trz —' trzon kręgu. {Według Oo-odricha)

Płetwy: grzbietowa i podogonowa. Pozostałe płetwy nieparzyste są osadzone na chrzęstdych lub kostnych elementach szkieletowych w formie prętów, noszących nazwę promieni podstawowych czyli pterygioforów (radialia basalia, pterygiophori), które przynajmniej pierwotnie mają układ metameryczny. Najczęściej jedynie luźno łączą się one z kręgosłupem. U Chondrichthyes elementy te wnikają częściowo w wolną płetwę, u Os-teichthyes pozostają u jej podstawy, tkwiąc między mięśniami w septum medianum. U Chondrichthyes następuje z reguły znaczna koncentracja tych elementów w porównaniu z meta-merlą ciała, bardzo często też zlewają się one z sobą, tworząc płyty chrzęstne (rys. 3.58).