img104 (16)

104-

Ad 2, Sprawdzenio warunku 2 i usunięcia błędu kolimacyjnago. Istnieje szereg metod wykrywania tego błędu. 2?u przadBtawia się taetodę pojęciowo najprostszą, a mianowicie metodę pozwalającą wykryć błąd kolimacyjrty w podwójnej wartości liniowej na podstawia odczytów ca poziomej łacie niwelacyjnej. Celujemy na łatę niwelacyjną ustawioną poziomo na wysokości poziomej osi celowej (rys. 116). W położeniu osi celowej c₁ odczytujemy na łacie 1 pierwszym nonluszeai na KH. Przerzucamy lunetę przez zenit (położenie c₂ oei celowej) i obraoaroy alidadę dokładni® o 180°_r to znaczy tak, aby noniusz pierwszy dał odczyt + 180°. Oś oelowa zajmie wów-

104-

Eys. 116

Eys. 117

czas położenie <*₂ i wyznaczy na łacie odczyt Dg. Odfcinek P^Dg na łaoie będzie miarą podwćjnogo błędu kolloacji, Odczyt na łacie wolny od błędu kolimacji będzie

(5*)

Nastawiając na ten odczyt oś celową przez przesunięcie siatki celowniczej śrubkami rektyfikacyjnymi, usuniemy błąd kolimacji.

Usunięcie błędu lDkiingcyjnego przy wykorzystaniu odczytów na łacie (sposób najczęściej stosowany). Obieramy w odległości kilkunastu do kilkudziesięciu astrów od instrumentu punkt stały M, położony wysoko, np. na wieży, ażeby wpływ błędu inklinacji był duży. Mniej więcej w tej samej odległości układamy łatę poziomo na wysokości instrumentu (rys. 117). Ha-stępaie celu jeny dc punktu H, obniżamy lunetę do łaty 1 wykonujemy odczyt na łucie . 1-ę samą czynność powtarzamy przy drugim położeniu lunety. Otrzymując odczyt Eg zamiast z powodu błędu inklinaoyjnego. Linia pionowa poprowadzona przez punkt M wyznaczy na łacie odczyt