img139 (5)

,4 WPŁATY r-u '1 UDZIAŁOWCÓW

ZYSK NETTO DO ^: DYSPOZYCJI FIRMY

KAPITAŁY WŁASNE

ZAPASOWY ^? (REZERWOWY)* I CELOWE

;’i>. STATUTOWY M (AKCYJNY, UDZIAŁOWY, V ZASOBOWY, ZAŁOŻYCIELSKI)

POŻYCZKI W OBLIGACYJNE

BANKOWE KREDYTY INWESTYCYJNE

DŁUGOTERMINOWE <f ZOBOWIĄZANIA ¹

KREDYTY BANKOWE KRÓTKOtiERMINOWE

■KREDYltf HANDLOYYf | fl^ąZO&bWfi^/^IĄ

KRÓTKOTERMINOWE

||#||pilZ|eE)|lp|

t ZOBOWIĄZAŃ^

Rysunek nr 11. Podstawowe źródła kapitałów

Aby taki zysk przedsiębiorstwo mogto przeznaczyć na usunięcie skutków deprecjai kapitałów własnych, to jego zysk brutto przy 40% stopie podatku dochodowego, musiałl wynosić co najmniej:

1.650:(1,0-0,4) - 2.750

Zwiększenie kapitałów własnych w celu umocnienia płynności finansowej firm¹, może następować z zysku ale często wymaga dodatkowych wkładów udziałowycł Niekiedy tą drogą udziałowcy zamierzają zapobiec upadłości firmy, umożliwiając j< przezwyciężenie kryzysu finansowego, dążąc do zapobieżenia utraty kapitałów ju uprzednio w firmie zainwestowanych. Przekonanie udziałowców przez kierownictw¹ firmy do uzupełnienia kapitałów dodatkowymi wpłatami nie jest jednak łatwe i mus być poparte wierygodnym programem sanacji przedsiębiorstwa.

Znacznie większe szanse ma zjednanie udziałowców do zwiększenia kapitalóv własnych firmy (np. w formie emisji akcji), jeżeli ma to służyć rozwojowi firmy rokującemu zwiększenie jej wartości w przyszłości. Może jednak wówczas wystąph pewien okres przejściowy, w którym zyskowność zwiększonego kapitału uiegnit obniżeniu, jeżeli wyższe zyski oczekiwane są dopiero po pewnym czasie.

Źródła obcych kapitałów można scharakteryzować, uwzględniając ich podział na długoterminowe i krótkoterminowe (por. rys. 11).

Długoterminowe kapitały obce uzyskiwane są z dwóch zasadniczych źródeł, tj. z emisji obligacji na rynku papierów wartościowych (w Polsce źródło to nie jest jeszcze wykorzystywane) oraz z kredytów bankowych głównie o inwestycyjnym charakterze.

Obligacja jest dokumentem, w którym emitent potwierdza zaciągnięcie pożyczki w określonej wysokości i zobowiązuje się do jej zwrotu w podanym terminie oraz do zapłaty odsetek posiadaczowi takiego dokumentu, zgodnie z ustalonymi z góry zasadami. Obligacja nabywana jest przez subskrybentów, jeżeli zapewnia większe korzyści aniżeli długoterminowe lokaty bankowe. Nabywcami obligacji mogą być inwestorzy, dysponujący nie tylko długoterminowymi ale także krótkoterminowymi kapitałami, gdyż w warunkach rozwiniętego rynku papierów wartościowych istnieje możliwość wycofania lokaty przez sprzedaż obligacji innej osobie¹.

Akwizycja pożyczek za pośrednictwem obligacji może być w praktyce dostępna dla firm cieszących się odpowiednią renomą i solidnością płatniczą. Ogłoszenie

0    subskrypcji obligacji jest bowiem kierowane przeważnie do masowego odbiorcy, dla którego decydujące znaczenie ma pozycja i opinia o firmie, jaką cieszy się w szerszych kręgach ludności. W większości przypadków stopa oprocentowania pożyczek obligacyjnych jest wyższa od bankowej, a także dość kosztowny jest system emisji

1    obsługi obligacji (np. wypłaty odsetek znacznej rzeszy posiadaczy tych walorów, wykupywanie obligacji w miarę upływu odpowiednich terminów).

Jednak mimo tych wyższych kosztów pożyczki zaciągane przy pomocy emisji obligacji stanowią najbardziej stabilne źródło pozyskiwania obcych kapitałów. Dzięki obligacjom można uzyskiwać pożyczki na stosunkowo długie okresy, dłuższe

95

1

W Polsce uprawnienie do emisji obligacji przysługuje m.in. przedsiębiorstwom działającym w formie osób prawnych. Obligacje mogą być emitowane do wysokości nie przekraczającej 50% własnych kapitałów po ich pomniejszeniu o zobowiązania. Okres spłaty pożyczki nie może przekraczać 15 lat, przy czym powinna ona rozpocząć się już przed upływem 5 lat od daty subskrypcji. Szersze informacja na len temat zawiera książka autora pl. „Rynek papierów wartościowych”, Warszawa 1992 r.