img206

nych, wynika, że odbiegają one charakterem od poprzednio omówionych, to jest manipulacyjnych, konstrukcyjnych i tematycznych. Są raczej zabawami, których dzieci uczą się od dorosłych, a gdy którąś z tych zabaw czy gier polubią i zrozumieją jej zasady, same 'ją podejmują.

Można zaobserwować, że obok wyuczonych zabaw i gier dydaktycznych dzieci spontanicznie podejmują pewne czynności, które mają charakter zabaw dydaktycznych. W czynnościach tych same dla siebie ustalają regułę zabawy. Jest to np. przeskakiwanie co drugiej płyty na chodniku, chodzenie po krawężniku, przejście wyznaczonego odcinka z zamkniętymi oczyma ,czy rzucenie piłki, kamyczka, patyka do wyznaczonego przez siebie celu; dobieranie wyrazów z określoną końcówką, podawanie nazw zwierząt, kwiatów, barw itp. (np. kto więcej).

Cechą tych zabaw jest spontaniczność i pomysłowość; dziecko samo tworzy tu reguły postępowania.

Zabawy

Czynnikiem dominującym w tych zabawach jest ruch, który w wie-ku przedszkolnym stanowi ważny bodziec rozwoju. Dzieci same zaspokajają potrzebę ruchu, podejmując różne zabawy, jak np. bieżne, skoczne czy też zabawy sprowokowane przez znajdujące się w ich otoczeniu specjalne urządzenia, przybory i pomoce.

Początkowo zabawy te podejmują dzieci indywidualnie, z czasem łączą się po dwoje i więcej. Wówczas staje się aktualna potrzeba ustalenia zasady, kto będzie pierwszy korzystał z przyborów, w jakiej kolejności, jak długo.    S

Zabawy ruchowe, nie oparte na żadnych wzorach, lecz podejmowane samorzutnie przez dzieci, dają im wiele radości nie tylko z tego powodu, że zaspokajają potrzebę ruchu, lecz również dlatego, iż same dzieci stawiają w nich sobie zadania do wykonania.

Obok zabaw ruchowych bez żadnych reguł, podejmowanych przez dzieci spontanicznie, stosowane są w przedszkolu w szerokim zakresie zabawy o charakterze dydaktycznym, z ustalonym tokiem ich przebiegu, z określonymi prawidłami, regułami, instrukcjami podanymi przez nauczyciela. Każda tego typu zabawa ruchowa ma do zrealizowania określony cel. Stanowi on kryterium wyodrębnienia następujących rodzajów zabaw ruchowych:

—    zabawy orientacyjno-porządkowe wyrabiają umiejętność oceny kierunku i odległości, orientację w przestrzeni, uczą biegania bez potrącania, omijania przeszkód,

—    zabawy bieżne angażują duże grupy mięśniowe, pobudzają Vrn*jmi« oddychanie.