Książka Marii Kownackiej i Zofii Malickiej Dzieci z Leszczynowej Górki1 zawiera wiele materiału dla starszych dzieci z zakresu omawianych zadań wychowawczych.
D/.ieci starsze
Metody i sposoby pracy w kształtowaniu nawyków u dzieci starszych w zakresie samoobsługi zasadniczo nie różnią się od poprzednio omówionych, przeważają nad nimi tylko wyższym stopniem trudności. Zwiększają się zadania, wymagania, liczba sprawności, co częściowo wpływa na wprowadzanie zmian w metodach pracy. Inny wzgląd to osiągnięcie przez starsze dzieci przedszkolne większej sprawności ruchowej, poczucia równowagi, usprawnienie drobnych mięśni dłoni, a także wzbogacenie doświadczeń z dziedziny czynności związanych z zaspokajaniem codziennych potrzeb.
Rozwój mowy przejawiający się w bogatszym zasobie słów ułatwia zrozumienie poleceń. Jej konkretno-wyobrażeniowy charakter pozwala zapamiętać kolejność czynności do wykonania i przewidzieć ich następstwa.
W jaki więc sposób stosując podobne metody pracy należy uwzględnić większe możliwości dzieci starszych?
Zacznijmy od metody wykorzystywania naturalnych sytuacji. Mają one miejsce w szatni, w łazience, w sali przy organizowaniu posiłków i odpoczynku.
Pierwszym zadaniem będzie wyodrębnienie tych wszystkich sprawności, które przyswajały sobie dzieci w poprzednim okresie pobytu w przedszkolu. Naturalne sytuacje pomogą sprawdzić stopień ich przyswojenia przez poszczególne dzieci oraz popełniane błędy. Jeśli stwierdzimy u niektórych dzieci poważne zaniedbania w sposobie rozbierania się, ubierania, przechowywania ubrania i obuwia f w szafkach, wydzielimy ten zespół dzieci i będziemy ćwiczyć te
sprawności indywidualnie. Będzie się to oczywiście odbywać nadal w naturalnych sytuacjach. Gdy jednak nasze wysiłki nie dadzą pożądanego wyniku, przeprowadzimy z tym zespołem dzieci ćwiczenia, organizując je w szatni lub sali zajęć.
Brak u dzieci starszych sprawności przewidzianych dla dzieci młodszych jest raczej zjawiskiem rzadkim. Nie zwalnia nas to jed-; nak z obowiązku dokonania obserwacji i wyuczenia tych dzieci, któ
re wykazują braki w zakresie sprawności ubierania się, rozbierania, przechowywania odzieży oraz mycia rąk. Należy pamiętać, że w ru-| chowym rozwoju dzieci występują często duże różnice. Zobowiązu-
M. Kownacka I Z. Malicka: Dzieci z Leszczynowej Górki. Warszawa 1054, Nus/.u Księgarnia.