IMG32 (2)

Rysunek 8.76

Santee strzygom choinówkt składające jaja na igłach sosny (fol. B. i Z. Schnaider) igieł lub ogryzają zieloną korę na pędach. Jeśli igły są silnie rozwinięte, gąsieniczki wygryzają w nich okrągławe otwory. W tym czasie gąsieniczki silnie przędą. Po drugim linieniu przetrą idzą także na starsze igły. które zjadają aż po pochewkę. Gąsienice żerują w d/ień i w nocy. a ich rozwój uwarunkowany temperaturami powyżej 6*C postępuje szybko. W optymalnych warunkach, tzn. przy temperaturze 25-27‘C. trwa on 23-25 dni. natomiast przy temperaturze 15-17'C. co ma najczęściej miejsce - 30-40 dni. Gąsienice są odporne na zmiany wilgotności powietrza, ale dość wrażliwe (zwłaszcza gąsienice młode) na niskie temperatury i opady atmosfery czne. Żer postępuje od wierzchołka korony do jej środka

Tabela 8.5

Wymiary ciała gąsienic strzygom chomówki

0.5

7-14

: puazki głowow*| (mm/ i (mm)

III    IV    V

7.4    2/t    3X>

15-20    27-35    36-40

Rysunek 8.77

3oZe jat strzygom choinówkt na igle sosny (fot B i Z. Schnaideo

i najsilniejszy jest po III linieniu, czyli od drugiej potowy czerwca, kiedy korony przybierają stopniowo barwę szarordzawą. Kat żerujących gąsienic opadający na dno lasu jest wydłużony, cylindryczny, z dwoma poprzecznymi przewiązkami. Fragmenty mcslrawjonych igieł są w’ grudkach kału słabo widoczne.

Od połowy lipca gąsienice spełzają po pmu lub spadają z koron drzew, wchodzą pod ściółkę i przcpoczwarczają się w owalnej kolebce w warstwie próchniczncj lub powierzchniowej warstwie gleby mineralnej. Zimuje poczwarka długości od 12 do 22 mm (najczęściej 18 mmi. brunatna, lśniąca, naga z charakterystycznym dołkiem na grzbietowe) stronie 4 segmentu odwloką (rys. 8.79). Do opisanego dołka przylega od końcowej strony poczwarki guzikowato wypukły, w zarysie nerko-waty wałeczek. Krcmastcr z dwoma niezbyt długimi kolcami, lekko ku sobie wygiętymi. W okresie gradacji u znacznej części poczwarek na powierzchni skrzydeł, nóg. czułków i ssawki występują ospow ate jam-ki (p. rys. 4.4 na sir. 46). Wielkość poczwarek samic, wskazująca na płodność przyszłych motyli, jest większa w początkowych fazach gradacji. a mniejsza w fazie wybuchowej oraz w czasie rctrogradacji.

Czynnikami ograniczającymi liczebność strzygom choinówki są warunki pogodowe oraz czynniki biotyczne. Niskie temperatury oraz du/c opady atnicoc-ryczne w okresie żeru młodych gąsienic, szczególnie w I stadium, mogą znacznie /reduki>-wać liczebność populacji tego owada.

Spośród patogenów największe znaczenie mają mikozy wywoływane u startych gąsienic przez owadomórka sosnowego Eiuomophlara I =Empusa i aulicac. a u poczwarek przez Paecil omyć es fumoso- ruseu.i. Gąsienice porażone przez owadomórka są początkowo zwiotczałe, barwy bladozielonej, nie żerują. Później twardnieją i pozostają zgięte, pi y mocowane do podłoża, na którym przebywały, lub zwisają z gałązek przymocowane do eh tylną parą nóg. Po pewnym czasie pokrywają się szaro żółty mi zarodnikami Owad    ek

sosnowy stał się główną przyczyną załamania największej w Polsce gradaeu leg o .    iu

początku lat dwudziestych bieżącego stulecia. Poczwarki porażone prze/ / fumoso-roseus twardnieją, odwtok ich nieruchomieje i marszczy się na powiei/ei.i i, ale ciało pokrywa się białym lub żóhopomarariczowym nalotem. W wanmkaeh wy sok . w gołności z ciał porażonych poczwarek wyrastają długie, jasne lub pomar.i;. -owe i (por. str. 70-71). W ograniczaniu liczebności strzygom grzyb ten ma mmc - . niż owadomórka. gdyż jego rozwojowi nie sprzyjają warunki panujące w mk:n. • czystych glebach, gdzie w drzewostanach sosnowych najczęściej dochod u    : cii

strzygoni choinówki. Również niewielkie znaczenie mają wirozy gąsic • przez Borrelinmirus sp. oraz bakteriozy gąsienic, r/ad/icj poczwarek. o obiaw., nych do tych. które są charakterystyczne dla krysztalic

Strzygonia choinówka ma liczny zastęp pasożytów i drapieżców, mes , ktywnych. Na jajach pasożytuje kruszynek leśny Tru-hognmm<i embn, • u przedstawiciel tybclakowalych (Telenomus). Gąsienico są atakowane pr/e