IMG87 (3)

j Odpowiedzi i komentarze

6.1.    |b-d - -

Niektóre wirusy cechują się tropizmem tkankowym i zakażają określone typy komórek (na przykład Poliovirus zakaża komórki nerwowe). Uzależnione jest to od obecności na komórkach odpowiednich receptorów. Z kolei takie wirusy, jak: wirus grypy czy rynowirusy zakażają wiele typów komórek. Komórki układu immunologicznego mogą być zakażane specyficznie między innymi przez retrowirusy (ich przedstawicielem jest na przykład wirus HIV-1 wywołujący AIDS) oraz wirus Epsteina-Barr (EBV) wywołujący mononukleozę zakaźną, burzliwie przebiegającą chorobę, występującą najczęściej w wieku młodzieńczym. Receptorem dla wirusa HIV-1 jest cząsteczka CD4. występująca na limfocytach pomocniczych, a także na monocytach. natomiast dla EBV - receptor drugiego typu dla dopełniacza (CR2). charakterystyczny między innymi dla limfocytów B.

Ciekawostką kliniczną, charakterystyczną dla mononukleozy. jest częste występowanie wysypki grudkowo-plamistej po zastosowaniu ampicyliny. Jak większość chorób wirusowych, mononukleozę leczy się w zasadzie objawowo. Ponieważ jednak początkowy okres tej choroby podobny jest do ostrej anginy paciorkowcowej, niejednokrotnie lekarze przepisują antybiotyki, w tym ampicylinę, z przedstawionym wyżej skutkiem.

6.2.    - - f

W typowym zakażeniu wirusowym, na przykład w grypie, w początkowej fazie dochodzi do namnaźania się wirusa, czemu towarzyszy szybka reakcja organizmu - aktywacja niespecyficznych mechanizmów obronnych, w tym komórek NK. Szczyt aktywacji komórek NK wiąże się z maksimum wiremii i występuje w 2-4 dniu od zakażenia. Jednocześnie wykształcają się mechanizmy swoistej odpowiedzi immunologicznej - aktywowane są i proliferują swoiste limfocyty T cytotoksyczne (Tc) w regionalnych węzłach chłonnych. Liczba specyficznych efektorowych limfocytów Tc i odpowiedź komórkowa narasta w końcu pierwszego tygodnia od zakażenia i osiąga maksimum na przełomie pierwszego i drugiego tygodnia. Jest to zazwyczaj czas całkowitego zwalczenia infekcji. W końcu drugiego tygodnia, w momencie wygaszania odpowiedzi typu komórkowego. narasta miano swoistych przeciwciał. Utrzymują się one w surowicy w dużym stężeniu przez długi czas. Wieloletnią ochronę przed ponowną infekcją tym samym mikroorganizmem zapewniają limfocyty T pamięci. „W interesie" wirusów jest utrzymanie jak najdłuższego czasu wiremii i powstrzymanie odpowiedzi immunologicznej. Wykazano, że wiele wirusów w swoim genomie ma geny kodujące białka (czynniki) hamujące i zaburzające odpowiedź immunologiczną. Na przykład:

•    wirus Epsteina-Barr zawiera gen BCRF1 kodujący białko o masie cząsteczkowej 17 kDa. o bardzo dużej homologii do IL-10 (78% identyczności w budowie): podobnie jak IL-10. białko to hamuje aktywację monocytów i makrofagów oraz wydzielanie przez te komórki cytokin. promujących swoistą odpowiedź immunologiczną:

•    białka otoczki retrowirusów. w tym wirusa HIV. mogą działać immunosupresyjnie: na ich bazie zsyntetyzowano 17-aminokwasowy peptyd - CKS-17. hamujący wydzielanie IL-2. IL-12, IFN-y, aktywność komórek NK. aktywność cytotoksycznych limfocytów T. Peptyd ten. ponadto, wzmaga wydzielanie IL-10.

Innym przykładem niekorzystnego oddziaływania wirusów na organizm. tym razem bez interferencji z mechanizmami układu immunologicznego, jest zdolność wytwarzania czynników mitogennych. Stwierdzono na przykład, że wirus krowianki (vaccinia virus) wytwarza białko VGF (vaccinia growth factor). o masie cząsteczkowej 19 kDa. cechujące się dużą homologią do czynnika wzrostu naskórka - EGF. VGF. podobnie do EGF. jest czynnikiem pobudzającym proliferację. Stymuluje hiperplazję komórek w miejscu infekcji, co zwiększa produkcję wirusa i ułatwia jego rozprzestrzenianie się w tkankach.

0.3. ----- e -

0.6. ab----

Laktoferyna jest białkiem wiążącym żelazo, spokrewnionym z trans-feryną - białkiem osocza uczestniczącym w transporcie jonów żelaza. Jest obecna w wydzielinach gruczołów trawiennych, w mleku, a także w ziarnach swoistych (wtórnych) granulocytów obojętnochłonnych. W związku z bardzo silnym powinowactwem do jonów żelaza (ok. 250 razy silniejszym od transferyny) laktoferyna zubaża środowisko w te jony. hamując mnożenie się wielu typów bakterii, dla których Fe³⁺ są niezbędne

91