IMG77 (5)

32

32

aes?

ej

3. Przy zastosowaniu sposobu Bruchwałda bryła równoważna t strzała miały następuje cechy wspólne: długość całkowitą i tej samej wicikoici «’* w tym samym miejscu położony przekrój dzielący bryły na dwie części, z kifrjci każda ma taką samą miąższość. Wynika stąd. żc strzała i bryła równoważna itu^ taką samą miąższość'.

D. Kształt przekroju poprzecznego bryły

Przekrój poprzeczny bcyły regularnej jest kołem. Skomplikowaną figurą jest natomiast przekrój poprzeczny strzały. Informują o tym cechy kształtu przekroju po. przecznego Oceniają one stopień odbiegania przekroju poprzecznego strzały od przekroju kołowego.

W przekroju poprzecznym strzały można wyróżnić grubość największą (d_y) i grubość najmniejszą (d„) Wprowadźmy pojęcie wydłużenia przekroju poprzecznego (w), które zdefiniujemy wzorem

Wydłużenie przekroju jest cechą kształtu przekroju poprzecznego strzały. Jeżeli *o * * I. a wówczas przekrój poprzeczny jest kołem. Im większa jest więc wartość ilorazu w. tym przekrój strzały będzie bardziej odbiegał od kołowego.

Rutau n*l wydłużeniem przekroju przeprowadził Borowiki (196ła) na ■»! sosnach i lwi* nnSetoiawi Rogów średni wiek tych w«n wynosił 97 lat. przeciętna pierśmca 39.1 cm. a średnu wywkok 25.5 m. Do badad wzięto 5W przekroje z różnych wywkotci pnia.

Stwierdzono wyraźne różnice między wydłużeniem przekroju dolnego drzew i pozostałymi pro* Wianu Średmi wmolZ wydhuwtaprzekroju dolnego wynosi I .IłM. natomiast pozostałych przekrojów I.0R6 Wydhucrue przekrojów unienu się w zależnoici od położenia przekroju na strzale 'ó przybliżeniu do połowy wytokoki drzewa cecha ta maleje do wartofci 1.073. w obrębie korony drzewa ponownie »rai. ale tylko do wmoici około 1.076. po czym przy wierzchołku ponownie maleye i uzyskuje wattoić 1JBJ.

Cechą kształtu przekroju poprzecznego jest kąt zawarty między największą i najmniejszą grubością przekroju (kąt równy lub mniejszy od 90°).

Gdyby kształt przekroju poptzcczncgo był zbliżony do kształtu elipsy, to wartość lego kąu powinna wynosić W*. Z badań Borowskiego wynika jednak, żc średnia wartość tego kąu wynosi 70* i że kątten nie wykazuje żadnej tendencji zmian z położeniem przekroju na strzale

Inną cechą kształtu przekroju poprzecznego jest wartość kąta, jaki tworzy kierunek północny z kierunkiem największej grubości (kąt mierzony zgodnie z ruchem wskazówek zegara) Kąt ten daje informacje o kierunku wydłużenia przekroju poprzecznego

W swoich badaniach Borowski otrzymał brednią wartość kata wydłużenia przekroju równa 107° Wynika Mąd. że na ogół największe grubości występują na kierunku zachód -wschód, z odchyleniem południowym. Związane jest to prawdopodobnie z panującym kierunkiem wiatru w tym terenie.

II. Określanie miąższości strzał i części strzał

Do określania miąższości strzał i ich części służą wzory dendromctryczne. Dzielą się one na wzory zwykłe i wzory sekcyjne.

A. Wzory zwykłe

Wzory zwykłe wyprowadza się z zależności między polem przekroju bryły (g) i jego odległością od podstawy (jr):

g = A + Bx + Cx² + Dx^y + ...

Jeżeli długość bryły wynosi /. to jej objętość (V): l    l

V = f gdx = J (A + Bx + C-t² + Dx³ + ...)dx =

0    0

/

0

. Bx² Cx^s Dx*

= A-t + -y+ — + — +

stąd:

V = Al +

BI² C/³ Dl* 2 ⁺ 3 ⁺ 4

(1.28)

Ze wzoru (1.28) można wyprowadzić bardzo dużo wzorów dendrometrycznych. Postać wzoru będzie zależała od liczby i położenia przekrojów, które przyjmie się do opracowania wzoru.

1. Wzór środkowego przekroju

Weźmy dwa przekroje: g₀ - przekrój podstawy bryły , gyy ~ przekrój w środku długości bryły.

g₀ = A + 8x = A.    bo    x * 0

BI    l

gin = A + Bx = A + — ■ bo jt« -