IMG#85

276 ANl-ÓNŹ IÓNACY DMOCHOWSKI

72 cm. Przebiegała ona równolegle do usypiska wału. Warstwę II stanowiła brunatna ziemia. Na głębokości 111 cm ukazała się w niej, w południowej części wykopu, poczynając od jego ściany zachodniej, jaśniejsza smuga spalenizny, sięgająca do połowy wykopu. Natomiast w pobliżu ściany wschodniej zarysowała się niezbyt intensywna plama spalenizny, zawierająca nieliczne, rozproszone węgielki drzewne. Wokół wspomnianej smugi i plamy widniały warstewki jasnobrązowej gliny i nieliczne grudki gliny czerwonawej. W części północnej wykopu, na całej jego szerokości zalegała wyraźnie odcinająca się od brunatnej ziemi smuga żółtego piasku szerokości 10—15 cm. Równolegle do niej biegła smuga spalenizny szerokości ok. 10—20 cm. W pobliżu ściany wschodniej tkwił duży kamień. Na głębokości 130 cm smuga spalenizny i plamy połączyły się w całość, warstwa zaś gliny przeszła w gliniasty piasek.

Charakter plam spalenizny na końcach smugi wskazuje, iż mogą być one pozostałością po dwu wbitych pionowo słupach drewnianych.

II warstwa zawierała kilkadziesiąt fragmentów ceramiki, kości zwierzęce i węgle oraz po raz pierwszy spotykane ości i łuski rybie. Natrafiono tu również na przęślik gliniany o kształcie kulistym.

Warstwę I stanowił jasny piasek o miąższości w najgrubszym miejscu — czyli w części środkowej wału — ok. 60 cm oraz 36 cm na stronie zewnętrznej i 27 cm od wnętrza grodu. Piaszczysta warstwa I okrywała jakby płaszczem cały wał. Przy ścianie wschodniej wykopu natrafiono na zalegające cienką warstwą małe skupiska gliny. Ogólnie obraz I warstwy był mało skomplikowany. Z zabytków ruchomych zalegających w tej warstwie na szczególną uwagę zasługuje piękny bursztynowy paciorek (może przęślik) odkryty na głębokości 72 cm. Dość rzadko występujące ułamki ceramiki oraz niewielkie ilości kości zwierzęcych i węgli drzewnych dopełniły inwentarza warstwy.

ZABYTKI RUCHOME Opis i charakter materiału ceramicznego

Ceramikę z wyeksplorowanej części wału grodziska rozpatrywano w ramach warstw kulturowych.

Warstwa darni zawierała trzy ułamki ceramiki, w tym jeden przy-krawędny, barwy jasnobrunatnej, słabo profilowany, ze śladami obmazy-wania na stronie zewnętrznej i żłobkami poziomymi na stronie wewnętrznej.

Warstwa I dostarczyła ceramiki bardzo zniszczonej przez czynniki zewnętrzne, zachowanej prawie wyłącznie w postaci drobnych niecharak-terystycznych ułamków. Do ciekawszych, zasługujących na wyróżnienie fragmentów należy zaliczyć kilka ułamków przykrawędnych, słabo profilowanych, o lekko wychylonym brzegu i zaokrąglonej krawędzi oraz wczesnośredniowieczny fragment naczynia zdobionego poziomymi bruzdami. Stanowi on prawdopodobnie późne zanieczyszczenie warstwy wczesno-żelaznej.

Ceramika I warstwy jest z zasady koloru szarobrunatnego o gładzonej powierzchni lub brunatnoszarawa o powierzchni schropowaconej, będąca pozostałością grubościennych naczyń zasobowych. W całym materiale ceramicznym nie znaleziono fragmentów ornamentowanych, stan zaś jego zachowania nie pozwolił, tak zresztą jak i w następnych warstwach, na rekonstrukcję naczyń.

Warstwa II zawierała dość dużo silnie zniszczonej i reprezentującej mało urozmaicone formy ceramiki. Na uwagę zasługują dość duże fragmenty grubościennych naczyń zasobowych o bardzo schropowanej powierzchni barwy brunatnoszarawej lub szarej i brunatnej z gładzonymi czarniawobrunatnymi ściankami wewnętrznymi. Fragmenty te charakte-ryzuje duża ilość zawartej w glinie domieszki w postaci grubego tłucznia granitowego. Wymienić jeszcze należy trzy fragmenty płaskich den o tej samej budowie i wyglądzie zewnętrznym. Jedno z nich było wyraźnie wyodrębnione w nóżkę. Pozostały materiał ceramiczny z warstwy II stanowiły drobne niecharakterystyczne ułamki naczyń cienko- i grubościennych o gładkiej powierzchni barwy czerniawoszarej oraz brunatnoszarych o powierzchni schropowaconej.

Warstwa III była szczególnie bogata w materiał ceramiczny, zarówno jeśli chodzi o jego ilość, jak i bogactwo form i zdobienia. Niezmienny pozostał jedynie zły stan zachowania ceramiki. W warstwie III znaleziono dużą ilość przykrawędnych ułamków naczyń, przy zastanawiającym braku den. Do najciekawszych fragmentów należał ułamek naczynia zaopatrzonego w taśmowate ucho (rys. 4 e) i mającego charakterystyczny dla ceramiki łużyckiej guzek na krawędzi. Opatrzony dwoma guzkami na krawędzi jest również mały fragment innego naczynia (rys. 4 b). Ułamki przy-krawędne reprezentowały różne formy, począwszy od zupełnie prostych aż do silnie profilowanych z wywiniętą lub zawiniętą do wewnątrz krawędzią. Niejednokrotnie krawędź była zgrubiała, a w jednym wypadku zdobiona odciskami palców w postaci dołków ułożonych naprzemianlegle (rys. 4 d). W całym materiale ceramicznym znaleziono tylko jeden ułamek dna o krawędzi lekko zaokrąglonej. Ułamek ten był bardzo gruby, barwę miał zewnętrznie brunatnoszarą, wnętrze zaś barwy czarniawej. Ornamentyka ceramiki z warstwy III była mało zróżnicowana. Ograniczała się do rzędu dołków paznokciowych, wyciskanych pod krawędzią (rys. 4 a), a w jednym wypadku do ukośnych rowków wyżłobionych na plastycznej