IMGD17

Antropologiczna koncepcja grupy’

Od czasów Kanta i jego „kopemikańskiego przewrotu w myśleniu" wiadomo jest, że ludzkie poznanie świata determinują pojęcia, za pomocą których świat ten ujmuje się w konkretnych aktach poznawczych. Opis rzeczywistości w kategoriach dyskursywnych jest jednocześnie jego interpretacją, zaś wyjaśnianie zjawisk - to wyjaśnianie zjawisk już zinterpretowanych w obrębie pewnej siatki pojęć.

Celem tej pracy jest przedstawienie pewnego modelu pojęciowego, który mógłby służyć jako środek pośredniego poznania takiej całości społecznej, jaką jest grupa. [—1

UCZESTNICTWO JEDNOSTKI W GRUPIE

Punktem wyjścia dla wielu rozważań natury socjologicznej jest fakt zróżnicowania potrzeb ludzkich. Fakt ten, z jednej strony - wyjaśnia bogactwo zachowań jednostek, z drugiej zaś - tłumaczy ogromne zróżnicowanie istniejących grup społecznych; a nawet transformacje złożonych systemów makrospołecznych.

Dynamika potrzeb ludzkich uzasadnia - na gruncie teorii Marksa - prawo postępującego rozwoju sił wytwórczych. Do potrzeb jednostek odwołuje się również Malinowski, wyjas'niając mechanizm funkcjonowania kultury. Pojęcie „potraąMfl stanowi, wreszcie, ważne teoretyczne ogniwo antropologii Ralpha Lintoo%.¹|

„Można przyjąć - pisze Linton - że potrzeby jednostki są właśnie tym, co M rzy motywy jej zachowania, a wskutek tego i tym, co leży u podstaw funkcjooMfl nia społeczeństwa i kultury”¹.

„Rola fizycznych jak i psychicznych potrzeb w zachowaniu ludzkim 11 dalej - ma charakter ściśle pierwszych przyczyn. Bez bodźca, jakiego czają, jednostka pozostałaby w bezruchu. Działa, by rozładować napjęcjgjjjl czy to zarówno działań jawnych, jak i ukrytych, takich jak uczenie naJj

1

..Studia Socjologiczne", 1979, nr 3. s. 47-57.