Edukacja alternatywna 133
łową należycie skatalogowaną. Dobra organizacja zależy przede wszystkim od prawidłowego planowania, które jest najskuteczniejszym środkiem łączenia swobodnej działalności dzieci z rzetelnym wysiłkiem, koniecznym, żeby osiągnąć zamierzone cele dydaktyczno-wychowawcze.
Ogólny plan pracy rocznej bądź okresowej dla danej klasy (lub dla jednego przedmiotu w klasach wyższych) przygotowuje nauczyciel. Jest to rejestr zadań przewidzianych w obowiązującym programie nauczania, warunki środowiskowe oraz aktualne problemy społeczne i kulturalne w kraju i w świecie.
Na podstawie tego ogólnego planu przedłożonego uczniom przez nauczyciela, wybierają oni zadania, które pragną wykonać samodzielnie lub w małych zespołach i sporządzają swoje indywidualne plany pracy (na tydzień czy też miesiąc), w których znajdą się także swobodne teksty, listy, pewna ilość fiszek autokorektywnych, doświadczenia, obserwacje itp.
Uczniowie powinni mieć, zdaniem C. Freineta, pełną swobodę wyboru zadań, które chcą opracować. Kładzie on również duży nacisk na treść tych planów. Mają to być konkretne, możliwe do wykonania projekty prac, a nie ogólnikowe hasła.
Gdy już wszyscy uczniowie wybiorą sobie zadania i wpiszą je do swoich planów pracy z terminem wykonania, nauczyciel wskaże im, gdzie można znaleźć materiały źródłowe, a także uzgodni z nimi formę, w jakiej zaprezentują całej klasie wyniki swych poszukiwań, obserwacji, doświadczeń.
Obok samodzielnej pracy uczniów lub zespołów roboczych, nauczyciel prowadzi też pewną liczbę lekcji zbiorowych. Będą to lekcje wprowadzające jakieś nowe wiadomości lub pojęcia, albo też lekcje systematyzujące, uzupełniające i pogłębiające wiedzę zdobytą przez dzieci w trakcie ich pracy indywidualnej.
Naturalnym następstwem realizacji planów pracy jest kontrola i ocena w klasach freinetowskich; uczniowie biorą czynny udział zarówno w kontroli, jak i ocenie wykonanych zadań nakreślonych w planie pracy, a odbywa się to na bieżąco, w trakcie realizacji planu. Przedmiotem kontroli są wykonane prace, a ocena dotyczy ich jakości, formy realizacji i końcowego