IMGg87

Najważniejsze jest właściwe rozdzielenie zadań między grupy i członków odpowiadające strukturze problemu, nad którego rozwiązaniem trudzi sięki^j pod kierunkiem swojego nauczyciela.

Stosuje się jeszcze dwie uproszczone formy uczenia się we współpracy ^ uczenie się parami oraz nauczanie ucznia (uczniów) przez ucznia. Uczenie J parami ustępuje uczeniu się grupowemu w tym, co wynika z bogatymi i zróżnicowanych sytuacji społecznych i urozmaiconego składu grupy. Przewyi j sza zaś tym, co wiąże się z równym rozłożeniem obowiązków i koncentrowany na zadaniu bez przeszkód ze strony kontekstu społecznego. Nauczanie ucnil prze: ucznia sprawdza się lepiej w pracy na krótkimi partiami materiału, klon poza tym ma wyraźną strukturę i jest względnie prosty.

Krzysztof Kruszewski

ROZDZIAŁ VI. METODY NAUCZANIA

Czynności nauczyciela, dzięki którym wprowadza on do lekcji wiadomości i kieruje ich obiegiem, mogą toczyć się według rozmaitych wzorców; najbardziej typowe wzorce noszą nazwę metod nauczania. Zaprezentujemy tu tylko niektóre metody, którymi nauczyciele posługują się najczęściej.

Trudno byłoby opracować wszystkie wzorce czynności, jakie wykonują nauczyciele wywołując, ukierunkowując i wspomagając te operacje ucznia, dzięki którym następuje uczenie się, a w wiadomościach, umiejętnościach i systemie wartości ucznia następują planowe zmiany. O wzorcach takich była mowa w rozdziałach o uczeniu się faktów, pojęć, zasad, rozwiązywania problemów i czynności praktycznych. Będzie mowa o nich jeszcze w rozdziałach traktujących o zasadach nauczania i grach dydaktycznych. W tym przedstawione zostaną metody prowadzenia pogadanki i wykładu oraz kierowania obserwacją, dyskusją, korzystaniem z materiałów źródłowych, powstawaniem wartości na podstawie wiadomości o obiektach stanowiących materiał nauczania i nabywaniem umiejętności praktycznych.

1. PROWADZENIE POGADANKI

Pogadanka to dialog nierównoprawnych stron: nauczyciela, który u- zasadzie stawia pytania różnie rozbudowane, i ucznia, który odpowiada; nauczyciela, który wie, do czego zmierza każde pytanie i jakiego logicznego ciągu jest składnikiem, i ucznia, który tego nie wie. W szkole pogadanka stwarza dziwaczny obiekt —• stronę dialogu: ucznia zbiorowego. Nauczyciel bowiem traktuje w czasie pogadanki klasę jako całość, a odpowiedzi poszczególnych uczniów jako symptom stanu całej klasy.

Istotę pogadanki da się sprowadzić do wzoru tzw. dialogów sokratejskich. oto Sokrates poucza Glaukona, młodzieńca z zaprzyjaźnionej z Sokratesem rodziny, o potrzebie jednakowego wychowania dziewcząt i chłopców¹.

Sokrates: Czy powiemy, że żeńskie spośród psów strażujących pospołu powinny z męskimi czuwać nad domem i razem z nimi brać udział w polowaniu i wspólnie inne spełniać obowiązki, czy

¹ Z Platona V księgi Państwa. Przekład Stanisława Lisieckiego.

L

145