IMGi04 (3)

Rozdział 2

100

łecznymi kontekstami większości uczących się, aby uczący zmierzali do osiągnięcia kognitywnych rozwiązań. T. Reeves^l,s nazwał nawet pierwsze próby wyjaśniania wyników badań w obszarze nauczania wspomaganego komputerem pseudonaukowymi, ponieważ były one jedynie słuszne w obszarze rozważań teoretycznych, definicyjnych, metodologicznych oraz analitycznych, na paradygmatach, na których były oparte.

M. Martinez i C.V. Bunderson zaproponowali, żeby wykorzystać atrybuty ko-natywne (pragnienia, intencje) oraz afektywne (emocje, uczucia) osób uczących się Online, ponieważ są one bardziej stabilne w różnych sytuacjach dydaktycznych. Psychologowie uznali, że dominującymi czynnikami wpływającymi na procesy kognitywne są: emocje i intencje. Czyli należałoby znaleźć (a) relacje między kluczowymi czynnikami psychologicznymi: konatywnymi, afektywnymi, kognitywnymi i społecznymi, które wpływają na proces uczenia w różny sposób (wpływając na pracę mózgu), (b) krytyczne powiązania między sieciowym środowiskiem uczenia się, różnicami w uczeniu się i zdolnością do uczenia się oraz (c) wspierające środowiska uczenia się w sieci, które łączą indywidualne różnice uczących się. W przeprowadzeniu takiej analizy pomocna może być teoria orientacji w uczeniu się¹¹⁶, dzieląca uczących się na cztery kategorie: transformujących się, spełnionych, dostosowanych i opornych. Analiza psychologiczna doprowadziła do następujących ustaleń. W przypadku opracowania treści kursu przeznaczonego dla przeciętnego uczącego się, czyli w sumie uczących się, którzy wykazują podobne emocje i intencje, w sposób niezamierzony powodujemy ich frustrację i umożliwiamy popełnianie przez nich błędów. Jeżeli chcemy rzeczywiście skonstruować dla uczących się dobry program, musimy przewidzieć wiele sposobów i stylów uczenia się oraz tworzenia zróżnicowanych środowisk tak, aby studenci mogli się uczyć korzystając z zasobów i usług sieciowych w taki sposób, aby mogli osiągnąć sukces. Korzyści pedagogiczne wynikające z indywidualizacji procesu uczenia się, wynikające z indywidualnych różnic między studentami mogą w sieci być podobne, jak w klasie tradycyjnej, w której nauczyciel mógł zaobserwować frustrację, brak prywatności, błędy, niecierpliwość, reakcje a nawet znudzenie studentów.

"* T. Reeves. Pseudoscience in computer-based instruction: The case of learner contro! research, „Journal of Computer —Based Instruction”, 1993, 20(2), s. 39-46.

¹¹⁶ M. Martinez, Learning orientalion model. Web site: http://www.trainingplace.com/so-urce/research/lcamingorientation.hlm/ - czas przejrzenia strony: 2000.12.09.

3. Zarys koncepcji konstruktywistycznej w kształceniu Online

3.1. Podstawowe zasady w koncepcji nauczania konstrukty-wistycznego

W ramach strategii nauczania i uczenia się wyróżniamy dwie główne koncepcje: obiektywistyczną i konstruktywistyczną.

W przeciągu ostatnich kilkunastu lat chwytliwym hasłem w kręgach nauczających nadal jest „konstruktywizm”^{1 2} — stosowany zarówno do teorii uczenia się, jak i epistemologii - odnoszony do sposobu, w jaki ludzie uczą się i jaka jest natura wiedzy. Należy w tym miejscu zadać fundamentalne pytania: Co to jest konstruktywizm? Czy on wnosi coś nowego i istotnego? Oraz jak powinniśmy stosować go w pracy pedagogicznej? Moim zdaniem koncepcja konstruktywistyczną nie jest całkowicie nowa. Podstawowe idee konstruktywizmu można znaleźć m.in. u Johna Deweya², lecz należy również dodać, że spotykamy w tej koncepcji jednoczesne przyjęcie szerokiego zbioru idei wspartych nowymi badaniami w zakresie psychologii poznawczej, a dokładnie związanych z badaniami nad przetwarzaniem informacji w mózgu.

Konstruktywizm można zdefiniować jako filozofię uczenia się opartą na założeniu, że poprzez analizę naszych doświadczeń konstruujemy nasze własne rozumienie świata, w którym funkcjonujemy, czyli każdy uczący się indywidualnie, ale w kontekście społecznym, konstruuje znaczenie, jak się uczy. Konstruowanie znaczeń jest więc uczeniem się. To prowadzi do sformułowania podstawowych zasad funkcjonujących w obszarze konstruktywizmu:

| Uczenie się jest poszukiwaniem znaczeń. Z tego powodu uczenie się musi rozpocząć się od problemów, wokół których uczący się będą aktywnie próbować konstruować znaczenie.

1

¹ Przegląd teorii konstruktywistycznych można znaleźć na stronie: http://education.indiana.edu/ -cep/coiirses/p540/semcons/semcons_overview.html#CC

2

J. Dewey, Experience and education, New York 1938.