Na podstawie rozwiązania tego zagadnienia przez M. T. Hubera Stereo-mechanika techniczna, cz. IV, momenty zginające M0 i Mz wyrażają się wzorami:
E - a
Mg = 7 {tR—tr) ■ Lu
2(1 f)
r2.^2 1
gdzie: =-- (ln R—lnr)— — • ——-— -;
jR2—r2 4 lni?—lnr
E-ol
2(1—v) 2 i?3—r3
Alz — "tt! r ' (Ir tr) * E2,
2 1 R3—r3
■R3- — R3^----
3 9 lni?—lnr
gdzie: L2 =
3 i?2-r2 We wzorach powyższych oznaczają:
r i R — promienie wewnętrzny i zewnętrzny piaszcza cylindrycznego (jak na rys. 37),
t, i tR — temperatury na wewnętrznej i zewnętrznej powierzchni płaszcza (°C),
E — moduł sprężystości przy ściskaniu,
•-T>
współczynnik Poissona j dla żelbetu
współczynnik termicznej rozszerzalności liniowej (dla betonu a.b — 0,00001 /1°C, dla stali a* — 0,000012 /1°C, a dla muru ceglanego ac — 0,000005 /1°C).
Wzór określający moment zginający Mg wyraża moment zginający bieżący (kGcm/cm lub Tm/m), działający na pierścień płaszcza o jednostkowej szerokości mierzonej wzdłuż tworzącej.
Wzór określający moment zginający Mz wyraża moment zginający bieżący (kGcm lub Tm), działający na pasmo płaszcza o szerokości ograniczonej jednostkowym kątem środkowym w mierze łukowej.
Obliczenie momentów w oparciu o podane wzory przeprowadzimy dla przykładu ściany płaszcza żelbetowego pokazanego na rys. 36.
R — 120 cm; r = r2 = 100 cm;
1
E = 290000 kG/cm2; a = 0,00001; v = —, tR = +13°C; tr = +50°C;
6
ln R = ln 120 = 2,3026 lg 120 = 2,3026 • 2,0792 = 4,7875; ln r = ln 100 = 2,3026 lg 100 = 2,3026 • 2,0 = 4,6052; ln R-ln r = 4,7875-4,6052 = 0,1823; fl2-r2 = 1202-10(P'= 4400; tR-tr = 13°C-50°C = -37°C;
R3-r3 = 1203—1003 = 728 000;
1002 • 1202 1 4400
L =-0,1823----- 5967-6034 = -67;
4400 4 0,1823
M0 =
290 000 • 0,000 01
•(—37) (—67) = 4310 kGcm/cm
= 431000 kGcm/m;
2 728 000 2 , 1 728000
L2 =---—— • 1202— —1203----= 1588360-1152000+
3 4400 3 9 0,1823
-443700 - —7340;
290000 • 0,00001
Mz =---(-37) • (-7340) = 472500 kGcra.
2K)
Jeśli porównamy wartość Me z obliczonym poprzednio wzorem przybliżonym Mt = TLI 000 kGcm, to widzimy, że z dokładnego obliczenia otrzymaliśmy wielkość momentu obwodowego ok. 1,9 razy większą, co wyraźnie wskazuje na potrzebę posługiwania się metodą dokładniejszą, szczególnie przy mniejszych średnicach kominów.
Jak już wspomniano poprzednio, wpływ temperatur na wzrost naprężeń może być, zgodnie z normą kominową, w elementach murowanych z cegły — pominięty o ile żl Wr<200°C i tmax (w płaszczu)<250°C. Gdy jednakże na ceglany płaszcz komina przypadają znaczne różnice temperatur, to spowodują one spękanie zewnętrznej powierzchni płaszcza od powstałych tam naprężeń rozciągających az, przekraczających naprężenia dopuszczalne na rozciąganie oraop-
Zabezpieczeniem przeciw spękaniom pionowym kominów jest zastosowanie tzw. obręczowania kominów. Polega ono na odpowiednim dobraniu pierścieni stalowych, przenoszących nadwyżkę sił rozciągających P,, których nie wytrzymuje mur na rozciąganie.
Norma kominowa zaleca założenie na obwodzie komina murowanego pierścieni stalowych w odstępach ń^+2,5 m, a gdy Dz = 2R<2,5 m, to powinno być hx^Dz.
Przekrój stali w pierścieniach Fz powinien wynosić nie mniej niż 0,00075 Fc (jeśli nie przeprowadza się dokładnych obliczeń), gdzie Fc oznacza odpowiedni przekrój pionowy płaszcza komina na wysokości hx chronionej przez jeden pierścień.
Pierścienie zaleca się zakładać jednocześnie z budową komina. Aby w okresie ostygania komina pierścienie nie obsuwały się w dół, należy je opierać na wmurowanych w ściany co najmniej dwóch hakach i zaopatrzyć w ramki śrubowe, umożliwiające regulację naciągu.
Założenie pierścieni stalowych jest konieczne na kominach murowanych,
87