122
warunkach normalnych (lub przy pogłębionej lordo/ic) są sprzężone w kierunkach przeciwnych. Rotacja w lewo jest sprzężona zc skłonem w prawo. Według Kalicnboma (1998) przy zniesionej lordozie odwrotnie, ruchy rotacyjne oraz skłony boczne są sprzężone w tą samą stronę. Zwichnięcia w obrębie kręgosłupa bez jednoczesnych złamań najczęściej występują u przejściu picrsiowo-lędżw iowym.
Kręgi połączone są zc sobą za pomocą krążków między kręgowy ch {discś intc\criebrales) Są to płaskie płytki chrząstki włóknistej leżące między powierzchniami trzonów i /łączone / nimi za pomocą cienkiej warstwy chrząstki szklistej. Pomiędzy kością potyliczną . a t\ oraz C; i Cj krążek ten nie występuje. Łączna wysokość wszystkich (2i) krążków międzykręgn-wych wynosi V» długości kręgosłupa. Zbudowane są z pierścienia włóknistego (<łnu/us fibro-sus) i jądra miaidiystcgo (nucleus pulposus). Pierścień włóknisty silnie łączy powierzchnie sąsiadujących trzonów kręgowych przez co hamuje ich ruchy. Jądro miażdżystc. będąc bardziej ruchomą częścią krążka stanowi przegub, który powoduje, że Ir/on leżący wyżej znajduje się w równowadze chwiejnej. Jądro miażdżyste przy ruchach kręgosłupa przesuwa się zawsze w stronę wypukłości (Tylman 1995). Trzony kręgowe połączone są zc sobą przez dwa długie więzadła: podłużne przednie (Jigamentum longiludirtah- <mtcrius ). biegnące na przed
Rye. 57. Czołowy przekrój nasad luków z uwidocznieniem wiązadeł Żółtych (a), przebieg więzadcl miedzy poprzecznych (b). przebieg więzadeł między kolcowych i ich połączenie t wię/aUlcin karkowym (c) 1*1 Tyfanaon)
niej powierzchni trzonów i podłużne tylne (Ugamenium longitudinalr poslerius) przebiegające we wnętrzu kanału kręgowego i leżące na tylnych powierzchniach trzonów. Wyrostki słowowe kręgów tworzą stawy między kręgowe, natomiast tuki oraz wyrostki poprzeczne i kolczyste są połączone więzadłami. Wyrostki stawowe gómc i dolne tworzą stuwy międzykn,-gowe. Torebki stawowe łączą wyrostki stawowe dolne każdego kręgu z wyrostkami stawowymi górnymi następnego, niżej leżącego kręgu. I.ukl kręgowe połączone są przez wlęzatlla żółte (ligamenia flava) (ryc. 57a). Wyrostki poprzeczne połączone są przez więzadła mię-
dl)poprzeczne (llgamenla intcrlram, Łr.aria) (ryc. S7b|. W yrostki kolc/y ste potącMK ą przez więzadła między kolcowe (iigumezuu wmpifl/ui Mdtilwe Hizomcmm :\.p'cup.~ iuU) i karkowe {ligamenlum nuchae) (ryc. 57c)
Zebra połączone są z kręgosłupem stawami żebrów o- kręgówymi ImodoMw (Mw-ubrału). Głowa żebra połączona jest z trzonem bępi przez więzadła promieniste głowy żebra (ligamrnium < apitis roilue radiotum) i w i czad lo śródstaw ow e głowy żebra ‘iąpaaaa-M capilLs eostać intraariicularc). Żebra III i 12 nic posiadają tego węada. Sawy bekrowu poprzeczne występują w żebrach od 1-10. Żebra 11,12 połączone są z wyraaka— kąpa tylko wię radiami żebrów o poprzeczny m górnym (flMioeuMwiwaa aperwL żebrawo poprzecznym bocznym Icoiloounnrrujm— Iramifrl szyjki żebra (coih nman > więza-dlo guzka żebra (mberculi ruaw) (Bodeaci. Reichcr 1990. Tytanan 19951 Według ka-pandji’cgo (1992) cały kręgosłup porusza tą zawsze jako jeden blok. kloty wszystkich jego jednostek funkcjonalnych. W płaszczyźnie stnott owej możliwości tc sięgają nawet 250 . co wyraża zakres 'krajnych ulo/cn głowy w stosunku do kości krzyżowcy, z czego na zginanie przypada 110*. a na prostowanie 140*. Globalny zakres bocznego zgięcia kręgosłupa w jedną stronę sięga około 85*. a rotacji 90* Największy udział w globalne; nebs mości ma szyjny odcinek kręgosłupa (Nowotny. Saiłrr 1990) Wed ług TybaMtl^bl wy-trzyntałość csow.uo wy giętej belki w porownaniu z belką prostą ustalasię w tdNgwaora' ♦ 1-gdzic v liczba żbkow. W c/łcrokrzywiznowej belce kręgosłupowej wy a rymałosc aa °bciątr nta osiowe jest proporcjonalna da liczby krzywizn do kwadratu plus I i wynos 4 ♦ 1“I7 Zbyt małe krzywizny mc tylko zmniejszają tę wytrzymałość, ale powoibgą akft w^k-ut przeciążenia statyczne
4.2. Kola układu mięśniowego w statyce ciała Mięśnie sterowane impulsami nerwowymi są czynnym cle mement narządu tuehu. Mięsnie popr/cc/mc prążkowane stanowią 40S tkanek całego ciała. Stabilizują ukUi k\w*no-sUtwowo-wię/ndlowy przeciwdziałając się sile grawitacji. Pod względem hnk..-vnatay» dzielimy je na agonlstycznc. syncrgistycznc. antagonistycznc i stabilizatory Tc ostatr.:e ustalają segmenty ciała, które mc biorą bezpośredniego udziału w danym roAu i wuewożb-wiają nich w niewłaściwej płaszczyźnie. Według No\wm*§o i Sauheza 09*01 w obtąbc kończyn dolnych działające siły mięśniowe zlokalizowane są