KSIĄŻKA (106)

Funkcjo integracyjna - oznacza, że wszystkie składniki kultury orgftnłiftcyjnci są wspólnie określane i utrzymywane w danym środo wilku. W tym przypadku kultura ogniikujc się no tym co wspólnego daje ludziom uczestnictwo w organizacji. Nowi uczestnicy muszą nauczyć się wspólnych dla grupy norm i wy«nawanych_wartości. i przy-najmniej częściowo zaakceptować wspólny sposób myślenia, aby sami mogli być zaakceptowani. E. Scheln podkreśla, że procesy formowania się kultury są w zasadzie procesami formowania się gru-py^u.

Perccpcyjna funkcja kultury organizacyjnej polega - w opinii Cr Sikorskiego - na sposobie postrzegania otoczenia grupy i nada-wama życiu znaczenia ąpojccznęgo i organizacyjnego. Kultura dostarcza uczestnikom organizacji koniecznego stopnia samokontroli, postrzegania określonego porządku i sposobu rozumienia racjonalności.

.Adaptacyjna funkcja kultury - pisze Cr Sikorski - polega na stabilizowaniu rzęwwństośa dzięki wypracowaniu gotowychadie-matów reagowania na zmiany zachodzące w otoczeniu grupy. Kultura odgrywa zatem istotną rolę w zmniejszaniu niepewności. wyjaśniając sens rozmaitych zfrwiak i procesów oraz dostarczając wzorów działań przystosowawczych*¹.

4. Typologia kultur organizacji¹

W literaturze znaleźć można wiele typologii kultur organizacyjnych i każda z nich jest oczywiście pewnym uproszczeniem. Interesująca jest typologia kultury zaproponowana przez T.E. Dcala i AA Kennedyego oraz W. Ouchicgo.

Dwaj pierwsi autorzy przyjęli do opisania kultury organizacji dwa kryteria charakteryzujące działalność przedsiębiorstwa: poziom ryzyka tej działalności (wysokie - niskie) oraz szybkość poznawania wyników działania (natychmiastowe - opóźnione). Krzyżując te dwa

kryteria Deu) I Kennedy uzyskali estety typy kultur. ilustracją tej koncepcji Jest rys. 28.

KULTURA PR2E0$KBK»RS1WA *“*•**•% Ł_ ryzyko wrsortfc f ^

SMZttM

HATYCHWSTOWe

fciftw >*>»>• -tpwWra—w uit/ttfokcio	1 ,$WWWW ■« tmtf -Wjramnm. 4mwn urnom
		msztOMi
łu/AraXrMk«KN<a	1 luAoa^ocaa*	CMSONE
-BMrttgrar	1 top
tpr^orowany partr.	^1 itrewOtfKTt)
ttftntomaL		' V

RJ»- »• Cztffy typy kultur «n T E Data

trtdto: STRATtaott. Zamtdzarue fimui Slralegir. łfrtabury, dsnp, i

im »• sai.

Pierwszy typ kultury - kultura „Macho", w której preferowana jest natychmiastowa satysfakcja; organizacja poszukuje błyskotliwych gwiazd, które siegna wyznaczonych szczytów.

Drugi typ kultury - kultura .Stawianie na firmę", preferuje dynamizm, planowe i systematyczne działanie. W działaniach uczestnicy famy koncentrują sic na podjęciu właściwej decyzji, zaś w otoaeoM widza zagrożenie, nad którym jednak panują.

Trzeci typ kultury - .Krótka mowa - twarda jja’. preferyje jkbóc _ i błyskotliwy styl. W kontaktach z otoczeniem preferowana jest otwsr-jgść^j^dada się, te otoczenie daje wiele szans, a umiejętność ich wykorzystania zalety od uczestników organizacji.

Czwarty typ kultury - kultura .Proces", wszystko w firmie koncentruje się na procedurach i procesach. Wzorce przestrzegane w organizacji to zabezpieczanie się.

Słaba strona przedstawionej koncepcji jest podejście czysto opisowe, nie wyjaśniające,co dzieje się w głowach [podkr StS.j uczestników tych różnych typów organizacji.

W opinii W. Ouchicgo istotnym czynnikiem jest rodzaj transakcji, która wiąże jednostkę z przedsiębiorstwem, w której to obje strony dokonują wymiany dóbr i usług. Wymiana ta powinna odbywać sic zgodnie z regułami umożliwiającymi czerpanie korzyści każdej te stron (poczucie równomierności).

213

1

EH Sehem. Ogonatok if OAurr mi Leadenhp. Jeńcy Ban, 9m Fraad*-cc Łondoa 1986. » 86; cyt m Cs Sikonla. jw.. »- 61.

* Cł Skania, jw.. s 63

° Tc <m* nwt—to opracowano ^Mi aa podstaw STKATEOOR. Zanudzanie fimą. Smugu, struktury, dtop/t. totsamość, Wirum J99S, • MO. n. ora* H Stern-mwin. G. Schrcyfigg. Zarzadsarut Podstawy kierowania przedsiębiorstwem. Koncepcje, funkcje, przykłady, Wrocław 1992, » 323 i n