KSIĄŻKA (17)

w Australijskim Qstnsland Unimsily IVxlkifa|_a| w «vvdM* Wadach. Ir .w miarę rozwoju cywilizacji stabilum jn mvnctl*»^{M 1 vvv} wnętrena człowieka jest córo* bardziej aatana od wykoivV'^wU,rłł° ^W wodu, Dlatego te* Mceególnie Wiliam zadaniem stąp sic ww>^l°^rn,r rur ul stabilizacyjnych wewnątrs zakładu procy*. / ukuai kt«“'^pl^ł gonu pmbył Mayo w 1922 roku do USA, gdzie „uład pwiolny punt dla realizacji swoich badawczych koncepcji. W ItaA*^ ^^nl iKKaonych przechodziła właśnie kryzys klusv«ino koncept)* ^,uiulin wefo sarsądiama W kierowniczych kolach anteiykart*k*f° pne-myshi coroi jaśniejsze stawało iłc prwkonunie, _tze wydiynoić pąpdyncsego pracownika jest w dużej miene uzależniona od ftUnos fety panującej w nąjbUlszcj gnipie roboczej, W mutry wzrostu dobro* bytu pracowników rejestrowano takie zjawiska, jak zwiększenie fluktuacji satiudnkmych, opór grup nieformalnych przeciw niektórym posunięciom kierownicza, działalność klik w warsztatach wytwór-cąych, Wynikąjące straty « takich zachowań robotników Mgr ality osiągnąciont racjonalizatorskim w diiedainie techniki produkcji, Py. tanie, które cisnęło sic na usta właścicieli flrm I kadry kierownic/rj, io-jak usunąć strat) i jak im przeciwdziałać. Odpowiedź na to pyta me mogły dać badania weryfikujące koncepcję E, Mayo, le efektyw nok danej organizacji zespołowej określona Jeat nie przez stosunek pojedynczego pracownika, lea pnei stosunek danego zespołu do pracy i kierownictwa Pierwsze badania przeprowadził Mayo wraz ae iwą pupą badawcaą w wkładach włókienniczych koło Filadelfii. Roapooaty sic one w 1923 roku. Kolejne badania zakrojone Jul na znacznie większa skaty przeprowadzone zostały w latach 1924-1932 w zakładach Hawthorne, na przedmieściu Chicago. Badania E. Majo, które pokrótce zostaną streszczone, zapoczątkowały nowy kierunek badań pod nazwą human rełationa.

Ehon Mayo był równie* wybitnym dydaktykiem. Dbał zarówno o teoretyczne, jak i praktyczne kształcenie swoich studentów. Uczył ich metod badan socjologicznych, prowadzenia wywiadów oraz dokonywania eksperymentów w celu rozwiązywania określonych problemów występujących W przemyśle.

Badania - pisał Mayo - .wyraźnie wykazały, źc założenie, jakoby wtunc interes) jednostki stanowiły rzeczywiście wystarczający bodziec. jest niewłaściwe |.„| Poproszono nas o to, abyśmy w miarę możności wykryli przyayny wysokiej płynności kadr w oddziale przędzarek wózkowych w zakładach włókienniczych koło Filadelfii.

W pozostałych oddziałach ogólne warunki pracy wydawały sty bar-djo dobre Pracodawcy byli rozsądni i ludzcy. Praca na poszczegól-nyclt stanowiskach robocych była znakomicie MpninMM I przedsiębiorstwo uwalam* ogólnie aa bardzo sprawnie działające Jednakie dyrektor zakładu I kierownik personalny byk banlao sanie pokojem sytuacją w zakładzie przędzarek wózkowych. Podczas gdy ogólna płynność kadr w Innych oddziałach oceniano na okala 5 do 6% rocznie, to w oddziale pr zędzalniczym szacowano ją na około 350%. Oznaczało to , le kaldrgo roku należało przyjąć 100 ludu. aby utrzymać 40 pracowników. Trudności wzrastały, kiedy zakład był bardzo obciążony zamówieniami, a więc najbardziej potrsebowol pracowników"'*.

Dyrekcja zakładu zasięgała opinii wielu specjalistów. Zaproponowali oni zmiany finansowych oyatemAw bodźcowych. Nie przyniosło to oczekiwanych rezultatów, Płynność kadr nie spadla nawet o punkt, nie wzrosła też produkcja. W lqj sytuacji poproszono o pomoc specjalistów z uniwersytetu, aby oni spróbowali rozwiązać narastąjące problemy.

Mayo oplsi\Jąc spostrzeżenia z pierwszej Inspekcji twierdził, śe w badanym oddziale warunki pracy wydawały się dobre, podobnie jak w innych oddziałach, choć dla obserwującego praca wydawała się monotonna.

W skład zespołu badawczego wchodziła też dyplomowana pielęgniarka. Pracownicy badanego oddziału byli najczęstszymi pacjentami zakładowej pielęgniarki oraz polikliniki szpitala w Filadelfii, do której odsyłano trudniejsze przypadki medyczne. Pracownicy rozmawiali szczerze i pielęgniarką i badaczami. Rozmowy to były oczywiście po-ufhe.

.Ody ludzie zaczęli mówić - pisał E. Mayo - roztoczył się przód nami obraz całkiem odmienny od uzyskanego w czasie pierwszej Inspekcji. Odkryliśmy, śe prawie wszyscy wiązane cierpieli na różnego rodzaju bóle nóg i nie mogli na to znaleźć skutecznego lekarstwa.

Przede wszystkim jednak zwracało uwagę przygnębienie robotników w czasie wykonywania pracy. Wydawało się, śe nie ma tu wyjątku. |...| Odkryliśmy, śe pracę wykonywali w osamotnieniu. W jednym przejściu między maszynami mogło pracować nawet trzech wiązany, ale ich kontakty wzajemne sprowadzały się nawet do zera. |...|. Niektórzy z robotników byli młodzi, mieli od 30 do 30 łat, inni - ponad 50, jednak wszyscy uważali, śe są zbyt zmęczeni na to, by prowadzić życie towarzyskie po pracy. Czazern który* a robot-

^M s    him ISI MsM * ruawfr    ............ . * U»

M