IMInlejn parametrów. Równanie Hendersona-Hasselbalcha można zapisać jako:
fty
PH = pK’ + logg.
Hardziej użyteczne jest przedstawienie tego równania w formie:
pH = pK’ + log gfgg., (2) ■
którą po podstawieniu wartości pK' i S (definicje podano w IV B 1 i 2) można zapisać Jako;
Z równania (3) wynika, że pH krwi tętniczej zależy od stosunku [HC03‘] do S 1 Pco, , a nie od indywidualnych wartości poszczególnymi parametrów. W warunkach klinicznych można bezpośrednio zmierzyć pH, Pc0, a także [HC03“]. Z równania (3) można natomiast wyliczyć każdy z parametrów, jeżeli znane są wartości dwóch pozostałych.
1. pK jest ujemnym logarytmem z [IT], przy którym połowa cząsteczek kwasu jest zdy-socjowana, natomiast druga połowa jest niezdysocjowana. Jeżeli słaby kwas i sprzężona zasada znajdują się w stężeniach ekwimolamych, to wartość pH jest równa pK (tzn. log 1 - 0).
ii. Wartość stałej dysocjacji (K) kwasu węglowego (I^COg) w roztworze wodnym w temperaturze 38°C wynosi 1,6 • 10~4 mol/1 (pK = 3,8). W ustroju, gdzie [H1] =
4 1 10"8 mol/1, H2C03 jest prawie całkowicie zdysocjowany, lecz występuje w ilościach nie wystarczających do analizy (tzn. 2,4110"4 mEq/l). Tworzenie oraz dyso-cjację H2C03 można przedstawić następująco:
anhydraza
węglanowa
C02 5 C021H20 —-»■ H2C03 U H+ + HC03' . (4)
gaz osocze 500:1 4000:1
pęcherzykowy
W warunkach równowagi pozostaje około 500 mmoli C02 na każdy mmol H2C03 oraz około 4000 mmoli HgGOg na każdy mmol H+. Ze względu na obecność anhy-drazy węglanowej stan równowagi między C02 i H2C03 jest ustalany szybko i jest stabilny2.
b. Ze względu na to, że mianownik równania (3) jest powiększony 500 razy, pozorna stała dysocjacji (K’) w układzie buforowym CO^HCOg- osocza w temperaturze 38#C jest odpowiednio mniejsza (8 • 10-7 mol/1 lub 800 nmol/1), a pozorny pK (pK’) w tym samym układzie buforowym odpowiednio większy (6,1). Należy przyjąć jako zasadę, że optymalny zakres buforowania w danym układzie buforowym to ±1 jednostka pH wartości pK tego układu.
Nerki regulują głównie |HCOa_] - liczniki płuca regulują ciśnienie cząstkowe C02 - mianownik.
Aritiydra/a węglanowa jest obecna w krwinkach czerwonych, komórkach okładzinowych iołądka, kanalikach nerko1 wy1 h, tfftttfj 1> i tkance płucnej, kościach oraz w oku. Nie znaleziono jej w mięśniach, nerwach obwodowych ani w skórze.