jakich działań sprawczych właściwości te zos aly ukształtowane Dlatego też zadania diagnozy pedagogicznej powinny być zawsze analizowane na t!-* i w odniesie iiu do prawidłowości rozwoju biopsychospolecznego każdego człowieka. Jest to zresztą bardzo wyraźne nawiązanie do koncepcji człowieka, jaka została przyjęta już na samym początku istnienia pedagogiki społecznej przez Helenę Radlińską. Jest to koncepcja jedności biosocjokułturowej człowieka, którego rozwój przebiega na tych trzech poziomach i płaszczyznach
DIAGNOSTYKA PEDAGOGICZNA ŚRODOWISKA
Podstawowe czynniki (obszary) poddawane diagnozie według Stanisława Kawuli
1. C2 nniki materialne, np. sieć określony h instytucji i urządzeń w . rodowisku, warunki osadnicze i komunikacyjne najbliższego rej onu, warunki geograficzno-przyrodnicze, stan społecznych
' i indywidualnych zabezpieczeń socjalnych, sieć usług.
2. Czynniki psychopedagogicznc, np. rodzaj więzi emocjonalny h w placówce opiekuńczej, formy pracy w instytucji kultu takiej, możliwości realizacji funkcji opiekuńczej przez szkołę, działalność świetlicy osiedlowej, kultura pedagogiczna rodzi có /, kwalifikacje nauczycieli, efektywność pracy organizacji mł .dzieżowej
3. Czynniki społeczno-kulturowe, np kultura stosunków mię dzyludzkich w konkretnej instytucji, postawy rodziców wobec szkoły, zwyczaje i obrzędy istniejące w środowisku, typ więzi sąsiedzkich, funkcje kontroli społecznej w miejscu zamieszka nia. formy twórczości artystycznej, postawy wobec ludzi niepełnosprawnych, typ uczestnictwa w życiu kulturalnym
Organizacja życia w środowisku, np zagadnienie koorcly nacji życia kulturalnego, istnienie i funkcjonowanie różnych form samorządowych, akcje społeczne na rzecz osiedla, różnorodne przejawy działalności sił społecznych, funkcjonowali:-służby zdrowia i opieki społecznej.
Opracowano na podstawie: S. Kawula, Z. Dąbrowski, M Gałnś. Diagnozowani*-potrzeb opiekuńczo-iuychotcawczych i kulturalnych środowiska Toruń 1980
Dla określenia poziomu rozwoju człowieka w koncepcji S. Kawu dzo ważną role odgrywa problematyka potrzeb wychowawczych, op czych i kulturowych. To stan ich zaspokojenia jest lx>wiem, w dużej n wyznacznikiem rozwoju jednostki. Dlatego też „istotnym problemem c! zv pedagogicznej jest nie tylko określenie (poznanie) samych potrzeb nia ich zaspokajania w konkretnym środowisku, ale równocześnie : svtuacji. kt< re wywołują określone braki w występowaniu oraz regule i zaspokajaniu danych potrzeb. Ważne dla celu i problematyki diagnozy gogi< znej środowiska jest przede wszystkim rozpoznanie sytuacji rod: określone braki lub zagrożenia w zakresie regulowania i zaspokajania f jednostkowych lub społecznych" (Kawula, Dąbrowski. Gałaś 1980.
bar-
cuń-
*rze,
•gno-stop-•aliza aniu eda-cych rzeb i. 67).
łecz-osta* •vicz-'.anej vaw-ałal-Dzia-spo-ek -Przy oces iorm alal-kon-zona cho-raco-Ka-'todę >cjal-spie-!ecz-nia -ność .nozą
W nawiązaniu do poglądów pierwszych twórców pedagogiki s nej. a zwłaszcza Heleny Radlińskiej i Aleksandra Kamińskiego, p je również koncepcja diagnozy pedagogicznej w ujęciu Ewy Maryr Hetki, która przyjmuje rozumienie diagnozy jako działalności zv\ z pracą socjalno-wychownwczą. Jednocześnie pracę socjalno-wyc cza pojnuiie ona jako działalność o charakterze pomocy w rozwoju, ność kierowaną zarówno do jednostki oraz grup. jak i spok*cznoś lalność ta ma jednocześnie, zgodnie z przyjętą specyfiką pedagog, lecznej, zmierzać do przekształcania środowiska, lak aby wychov uczestnik życia społecznego, rozwijał się zgodnie z normami rozwo c/ym autorka przyjmuje rozumienie rozwoju jako „ukierunkowany zmian zmierzających przez określone fazy do osiągnięcia wyższy strukturalnych i funkcjonalnych" (Marynowicz-Hetka, 1987, s. 47). ność socjalno-wychowawcza, która test podstawową działalnością ccpcji pedagogiki społecznej Ewy Marynowicz-Hetki, ma być prov. głównie na gruncie i przy j >mocy trzech metod pracy społeczno wawczej w środowisku, co jest również nawiązaniem do tradycji w wanej wcześniej, w tym względzie, przez pedagogikę społeczną (; miński. 1982). Chodzi tu o metodę indywidualnych przypadków, pracy z grupa oraz metodę organizowania środowiska. Działalność no-wychowawcza realizowana przy pomocy tych trzech metod m? rać rozwój jednostki w trzeci sfen.ch jej aktywności: biologicznej, * nej i kulturalnej, a więc w ooszarze wzrostu, wzrastania i wprować podobnie tak w koncepcji Heleny Radlińskiej Przedstawiona tu dzi: socjalno-wychowawczn w środowisku powinna być poprzedzona d
23