lichtarski (67)

134_*. Potcogal i daablnofc fospodanaa prz»fai<btontwt_

1)    stosowanie dokładnej analizy techniczno-ekonomicznej warunków produkcji,

2)    dobór właściwych metod normowania,

3)    aktualizacja i kompletność norm zużycia,

4)    uwzględnianie konkretnych potrzeb użytkowników bazy normatywnej.

W normowaniu zużycia stosowane są dwie grupy metod: statystyczne

i techniczne.

W metodach statystycznych zużycie normatywne określa się na podstawie danych z analiz zużycia w ubiegłych okresach sprawozdawczych w sposób sumaryczny, tj. bez analizy samej normy i szczegółowej analizy czynników determinujących poziom zużycia.

Metoda techniczna opiera się na analitycznym rozbiorze normy na składniki elementarne i określaniu poziomu ich zużycia na podstawie skrupulatnych badań czynników go kształtujących. W ramach metody technicznej wyróżnia się następujące metody szczegółowe: 1) analityczno-obliczeniowa, w której zużycie normatywne ustała się na podstawie wzorów matematycznych, formuł z wykorzystaniem literatury fachowej i z uwzględnieniem parametrów prowadzenia procesu wytwarzania, 2) doświadczalno-laboratoryjna, która opiera się na analizie danych empirycznych pochodzących z badań laboratoryjnych oraz prób w niepełnej skali technicznej. 3) doświadczalno-produkcyjnej, w której norma zużycia jest określana na podstawie pomiarów i prób wykonywanych w warunkach produkcyjnych.

Kontrula zużycia materiałów jest realizowana w formie:

1)    kontroli wstępnej, która polega na dysponowaniu materiałami do produkcji na podstawie limitów poboru ustalanych według norm zużycia i zadań produkcyjnych, a dodatkowe ich pobranie wymaga akceptacji przez komórkę organizacyjną, nadzorującą dyspozycję materiałową,

2)    kontroli bieżącej, polegającej na sprawdzaniu przestrzegania reżimu technologicznego przez wykonawców, zasad postępowania z odpadami, transportu, magazynowania materiałów i półfabrykatów itd.,

3)    kontroli wynikowej, której zadaniem jest rozliczenie zużycia materiałów i określenie faktycznego zużycia jednostkowego oraz odchyleń od normy.

4.4.li Zapasy produkcyjne i towarowe

Podstawową przyczyną powstawania zapasów materiałowych jest różnica w intensywności strumieni dostaw (dopływu) i strumieni zużycia (odpływu). Ten rodzaj zapasów określa się mianem zapasów bieżących (zmiennych). Drugą ważną przyczyną są odchylenia zużycia faktycznego od planowanego. Procesy zużycia w produkcji są bowiem w dużym stopniu procesami stochastycznymi Czynniki losowe występują również po stronie dopływu i wynikają z różnego typu zakłóceń

(np. opóźnienia i katastrofy transportowe, awarie u dostawców, strajki itp.). Powodują one konieczność utrzymywania zapasów bezpieczeństwa, nazywanych też zapasami gwarancyjnymi, minimalnymi lub buforowymi.

Zapas produkcji nic zakończonej wynika z faktu, że wytworzenie wyrobu wymaga wiciu faz i operacji produkcyjnych, a więc utrzymywama materiałów i półfabrykatów znajdujących się w różnych stadiach przetwarzania. Zapasy te zależą głównie od długości cyklu produkcyjnego, rytmu produkcji, a zwłaszcza (bezpośrednio) od wielkości partii produkcji

/ Zapasy wyrobów golowych są wynikiem różnic, jakie istnieją między strumieniami produkcji a strumieniami zbytu. Zapasy te powinny zapewniać rytmiczne

Tpatrzenie odbiorców między kolejnymi cyklami produkcji wyrobu. Czynniki kształtujące zapasy produkcyjne dzieli się na:    ₀

1) czynniki zewnętrzne obejmujące: warunki dostaw (dystrybucji i transportu), sezonowość produkcji i dostaw, źródła (kraj, import) i formy zaopatrzenia (obrót bezpośredni i pośredni), wielkości jednorazowej dostawy i minimalne partie transportowe, warunki rynku zbytu oraz czynniki ekonomiczne (ceny, warunki kredytowe itd.),

2) czynniki wewnętrzne, na które składają się: warunki magazynowania, techniczno-organizacyjne przygotowanie materiałów do produkcji charakter zużycia produkcyjnego (typ produkcji, długość cyklu, dynamika zmian asortymentowych, jakość) oraz właściwości materiałów, procesu technologicznego i wyrobów.

| Podstawę ekonomiki zapasów stanowią następujące zasady: -1) minimalizacja nakładów na zakup, sprowadzanie i utrzymanie zapasów, 2) zapewnienie ciągłości produkcji i rytmiczności obsługi odbiorców przy najniższych kosztach zapasów,

3) niedopuszczanie do powstawania zapasów nadmiernych i zbędnych oraz optymalne ich zagospodarowanie w razie ich wystąpienia,

4) przeciwdziałanie stratom ilościowym i jakościowym oraz moralnemu zużyciu zapasów.

Racjonalny poziom zapasów produkcji nie zakończonej jest wyznaczany przez minimalne koszty całkowite, obejmujące koszty przygotowania partii produkcyjnych oraz koszty finansowania i utrzymania zapasów produkcji w toku.

Współcześnie gospodarka zapasami w przedsiębiorstwie koncentruje się na maksymalnej redukcji zapasów i optymalizacji przepływów materiałowych. Jest ona zatem coraz silniej związana ze stosowaniem podejścia logistycznego, które polega na zintegrowanym zarządzaniu całym procesem przepływu w przedsiębiorstwie i dokładnym podporządkowaniu się temu, czego oczekuje odbiorca. Podstawowymi instrumentami oddziaływania na poziom zapasów jest skrupulatne i dokładne opracowanie zleceń produkcyjnych oraz zapotrzebowań i zamówień na materiały. Zasadą jest wprowadzenie odpowiedzialności za cały proces przepływu (od przyjęcia zlecenia klienta aż do wydania zamówionego produktu) w miejsce dotychczas funkcjonującego podziału odpowiedzialności w odniesieniu