2. Pozwany o grupie 1 Ip 1-J niemota być ojcem dziecka mającego grupę l ip 2-2 I odwrotnie, pozwany o grupie Hp 2-2 nie może być ojcem dziecka grupy Hp 1-1.
StoKujęc nowoczesne metody izoelektroogniskowania za pomocą amloliny lub Immobillny można uzyskać w poszczególnych składnikach Hp odrębne pasma, szybciej (Fast) lub wolniej (Slow), wędrujące w rozdziale elektroforetycznym, co pozwala na wyróżnienie 5 alleli w układzie Hp: 1F, 1S, 2FF, 2SS oraz 2FS. Tym samym wzrasta znacznie liczba typów Hp możliwych do! oznaczenia i zwiększa się szansa wykluczenia ojcostwa niesłusznie pozwanych mężczyzn.
r * )~\jf o L? —*■—
-ttj
opicie ImiccudcM
Czynniki układu Gm i Km należą do gamma-gldbulin surowicy lnHzkipj Cprha Glm (uprzednio nazywana Gm) została odkryta dość przypadkowo, kiedy stwierdzono, że surowica chorych z przewlekłą chorobą gośćcową aglutynuje krwinki grupy 0 Rh(+), opłaszczone niekompletnymi przeciwciałami anty-D. Okazało się, że reakcję tę można zahamować dodając inne surowice ludzkie. Stwierdzono, że właściwość zobojętnienia tej reakcji jest dziedziczna, a czynnik za nią odpowiedzialny został zlokalizowany we frakcji białek osocza o ruchliwości elektro-foretycznej gamma (wg aktualnej nomenklatury w Ig Gl). Jednocześnie odkryto 17 dalszych allotypów tego układu, które podzielono na kilka grup w zależności od podklasy immunoglobulin, w których czynniki te są zlokalizowane (Ig Gl, Ig G2, Ig G3).
Cały układ Gm wykazuje dość skomplikowane zależności wzajemne poszczególnych cech, nie w pełni jeszcze poznane. Stąd też obecnie pełną wartość dowodową w badaniach hemogenetycznych przeprowadzanych w naszym kraju w procesie ustalania ojcostwa przyznaje się wyłącznie oznaczaniu cechy Glm(l) oraz Glm(2).
CIAŁA REAGUJĄCE
UAI
< )'/.na< /.nula czynnika Glin pizepniWrtd.a <th; niatndą nlininowauin aylutynai |l Do kropli badanej surowicy dodaje się luopią wiaśt IwmJ surowicy anty Glm a następnie kroplę 5% zawiesiny ki winek o Rh IM oplnszczonych (uczulonych odpowiednią surowicą anty-D. W przypadku ohei noścl czynnika Glm, surowlci anty-Glm zostaje unieczynniona 1 nie dochodzi do wystąpienia aglutyn«c|i uczulonych krwinek. Wynik taki należy uważać za dodatni (ryc.10.6). W nasz. populacji ok. 38% ma czynnik Glm(l), pozostali wykazują jego brak. Z kolei oznaczając cechę Glm(2), stwierdza się jej obecność tylko u 30% osób.
Zakłada się, że czynnik Glm(l), a także Glm(2) nie może pojawić się u dziec ku, jeżeli nie wykazuje go ani pozwany mężczyzna, ani matka dziecka.
Do czynników zaliczanych również do gamma-globulin, ale w przeciwieństwie do Glm zlokalizowanych w obrębie lekkich łańcuchów immunoglobulin typu kappa, należą cechy Km (dawniej nazywane Inv). Spośród 3 znanych czynników tego układu praktycznie oznaczany jest wyłącznie Km(l). Cecha ta występuje u 12—15% populacji europejskiej. Sposób oznaczania cech Km(l), jak i ocena uzyskanych wyników badań hemogenety^mych są identyczne j^k w przypadku
Oznaczania cechy Km(l), podobnie jak Km(2), nie należą w Polsce do wykonywa nych rutynowo dla celów dochodzenia ojcostwa.
W badaniu surowicy za pomocą immunoelektroforezy wykryto polimorfizm genetyczny pewnego białka należącego do frakcji a2. Otrzymało ono nazwę Gc (od „group specific component"). Ustalono, że istnieją 3 typy uwarunkowane obecno* cią 2 allelomorficznych genów Gc1 Gca. Dziedziczenie przebiega podobnie jak w przypadku układu Hp kodominująco.
W naszej populacji fenotyp Gc 1-1 wykazuje częstość 45%, Gc 2-2—11%, a Gc 2 I
— 44%.
Stosując metodę izoelektroogniskowania można uzyskać w składniku Gc 1 dwn odrębne pasma: jedno szybciej (GclF), drugie wolniej biegnące (GclS), co zwiększa ilość typów możliwych do oznaczenia. i ^ ^ 'UX
Układ Gc nie jest włączony do badań wykonywanych rutynowo w procesie ustalania spornego ojcostwa w ramach tzw. ekspertyzy I stopnia.
Poza wymienionymi znane są dalsze dziedzicznie uwarunkowane zróżnicowania białek surowicy u człowieka. Ich oznaczanie może natrafiać jeszcze na trudnili i techniczne. Niektóre z nich mogą jednak znaleźć zastosowanie w przypadku, li sądowego ustalania ojcostwa, zwłaszcza wówczas, gdy sąd otrzymując wynik rutynowych badań serologicznych nie wykluczających ojcostwa mężczyzny, uznaje za uzasadnione przeprowadzenie badań grupowych krwi w poszerzonym zakresie. Do tych układów można zaliczyć:
1. Układ transferyn Tf, należących do frakcji beta-globulin, wykazujących zdolność wiązania żelaza; zainteresowanie tym układem wzrosło z chwilą wyk rycin podtypów TfCjiia pomocą izoelektroogniskowania. 7
2. Układ Bf wynikający z genetycznego polimorfizmu czynnika B properdyny, stanowiące) składową układu dopełniacza, odgrywającego istotną rolę w reakcjach immunologicznych ustroju.