metody pracy z grupą w poradnictwie zawodowym stronaX 59

Osoby prowadzące grupy

Skuteczny prowadzący

Kolę prowadzącego grupę - lidera - można przedstawić za pomocą znanego modelu trzech kol (rys. 1). Zgodnie z tym modelem dobry lider pamięta o konieczności realizowania zadania, dba o prawidłowe relacje wewnątrzgrupowc. zwracając równocześnie uwagę na potrzeby i cele poszczególnych członków grupy, której sam jest ważnym elementem. Pamięta zatem o własnym rozwoju i kształtowaniu osobistych umiejętności społecznych, gdyż jak wielokrotnie wspomina Covcy (1996). autor wielu bestsellerów na lemat rozwijania własnej efektywności, nie można osiągnąć sukcesu wśród lud/i, jeśli nie zapłaci się najpierw za własny sukces.

Rys. 1. Model pokrywających się potrzeb (Adair, 1998)

Schneider Corey i Corey (2002). zajmując się metodami grupowej pomocy zwracają uwagę na to. że prowadzący musi znać teorię pracy z grupą i posiadać umiejętność budowania założeń teoretycznych. Według nich prowadzenie grupy bez wyraźnych założeń i odniesienia do teorii (np. znajomości faz. procesu grupowego) to pilotowanie samolotu bez mapy i przyrządów. Być może prowadzącemu uda się dolecieć lam, gdzie zamierzał, ale równic dobrze może błądzić aż skończy mu się paliwo. Jeżeli działa br.z przygotowania teoretycznego, nie jest w stanic zrozumieć zachowań uczestników i procesów zachodzących w grupie. Nie potrafi również uzasadnić swoich interwencji. Może być również tak, że nic ma kontaktu z. uczestnikami grupy, nic zwraca uwagi na ich potrzeby i powiela w różnych grupach ten sam schemat zachowań, bez uwzględniania dynamiki grupy.

W praktyce prowadzenia grup wykorzystuje się najczęściej model teoretyczny myśli, uczuć i zachowali (Schneider Corey. Corey. 2002). Rozwijanie sfery poznawczej (myśli) jest szczególnie ważne w pracy z grupą w doradztwie zawodowym. Pozwala na podejmowanie decyzji, analizę celów, planowanie i projektowanie rozwoju kariery, zwiększanie poziomu wglądu w siebie. Podejście poznawcze umożliwia analizę przekonań, stereotypów i schematów związanych z własnym funkcjonowaniem zawodowym. Z kolei uczucia pokazują stosunek uczestnika grupy do sytuacji aktywnego poszukiwania piacy, wzmacniają lub osłabiają jego motywację, określają sposób budowania relacji w pracy. Rozwijanie umiejętności w tym obszarze zmierza do rozpoznawania i wyrażania uczuć, kontroli emocjonalnej, empatii, czyli wzmacniania kompetencji inteligencji emocjonalnej. Jeżeli celem pracy z grupą jest zmiana lub poszerzenie zakresu działań i funkcjonowania uczestników zajęć, rola prowadzącego będzie polegała również na stymulacji zachowań (działań) klientów. Istotne znaczenia ma tu uczenie umiejętności odnoszenia myśli i odczuwanych emocji do konkretnych zachowań (np. na jakie konkretne zachowania w sytuacji w pracy przekłada się zdobyta umiejętność kontroli złości, jakie konkretne zachowaniu asertywne zastosował uczestnik wobec kolegi, który go wykorzystywał, kiedy uświadomił sohie swoje mocne strony w relacjach z innymi).

Podstaw teoretycznych nie należy traktować jako sztywnego zbioru przepisów, które dyktują krok po kroku działania prowadzącego. Można traktować je jako ogólne ramy pojęciowe, które pomagają zrozumieć różne aspekty procesu grupowego, nadają kierunek temu. co prowadzący robi i mówi w grupie, ułatwiają przewidywanie skutków jego interwencji oraz pozwalają przewidywać trudności, poznawać własne zasoby w roli prowadzącego, przełamywać ograniczenia. W projektowaniu pracy z grupą pomagają pytania dotyczące tego, co zgodnie z teorią może stać się z całą grupą, jednostką, prowadzącym po zastosowaniu określonego ćwiczenia. Taka strategia pozwala prowadzącemu na przemyślenie struktury zajęć grupowych i daje szansę grupie na przejście do stadium konstruktywnej współpracy, na rozwój grupy oraz indywidualny rozwój uczestników zajęć.

Duże znaczenie dla wypracowania własnego stylu pracy przez, prowadzącego ma znalezienie takiej koncepcji teoretycznej, która jest zgodna / jego cechami osobowości i przez to daje mu szansę na rozwinięcie uznawanych przez niego wartości. Koncepcja pracy nic może być czymś oddzielonym od osoby prowadzącego. natomiast powinna być wyrazem jego indywidualnych właściwości. Jeżeli prowadzący dopiero zaczyna pracę z grupą, czeka go czas poszukiwań i gromadzenia indywidualnych doświadczeń. W miarę ich nabywania będzie miał coraz, więcej własnych pomysłów i wzrośnie jego otwartość na potrzeby uczestników.