mg0002

2 3. Język w Internecie

a więc hiperłączy, hierarchiczność, interaktywność oraz multimedial-ność¹⁷⁶. Cechy te wyeksponowałem w opisie (co pokazuje tabela 10).

3.5.1. Próba wyodrębnienia gatunków internetowych

Analiza tekstów funkcjonujących w Internecie pozwala wskazać na funkcjonowanie tam następujących gatunków tekstu, które ze względu na ich niemal wyłączne występowanie w obrębie tej sieci można nazwać „gatunkami internetowymi”. Wyliczając gatunki, zachowuję porządek alfabetyczny. A zatem są to:

•    biuletyn elektroniczny,

•    blog,

•    FAQ (Frequenłly Asked Questionś), poradnik internetowy

•    formularz elektroniczny,

•    gry tekstowe (MUD, MOO),

■    katalog stron,

•    komentarz,

•    księga gości,

•    list elektroniczny (e-mail),

-    prywatny,

-    publiczny,

■    pogawędka (chat, czat):

-    publiczna (wywiad),

-    prywatna,

•    stopka redakcyjna,

•    sygnatura (wizytówka elektroniczna),

•    wątek,

-    w forum dyskusyjnym,

-    w grupie, liście dyskusyjnej.

Wśród wymienionych gatunków są formy proste, ale też struktury o większym stopniu złożoności¹⁷⁷. Ponadto można wyodrębnić

176    Zob. Balcerzan (1999).

177    Wykaz ten stanowi propozycję „genologii internetowej”, ponieważ - o ile mi wiadomo - nie przedstawiono do tej pory filologicznego opisu gatunków internetowych. Przedstawiona propozycja, oprócz tradycji genologicznej, ma następujące podstawy: własne obserwacje; analizę materiału zgromadzonego podczas pracy nad książką; określenia gatunkowe przyjęte w literaturze informatycznej.

struktury ponadgatunkowe, które dałoby się nazywać też gatunkami złożonymi lub hipergatunkami albo (tak chyba najlepiej) hybrydami gatunkowymi. Ze względu na złożoność problemu i problemy metodologiczne z ich opisem zostały one omówione oddzielnie, w następnym podrozdziale, by nie sugerować, że stanowią formy tego samego rzędu co gatunki. W tym miejscu poprzestaję na ich wyliczeniu: e-zine, gazeta elektroniczna (prymamie drukowana oraz prymar-nie elektroniczna), książka elektroniczna (e-book, e-książka), portal (i jego podgatunek, czyli wortal), witryna WWW (z rozróżnieniem na prywatną i instytucjonalną, w tej drugiej grupie zaś na komercyjną i niekomercyjną).

Oprócz tego są gatunki/formy tekstowo-graficzne, które czasem stanowią adaptację gatunków pozaintemetowych, np. tzw. aktywny baner (pasek reklamowy), czasem są specyficzne dla medium internetowego, jak tzw. pop-upy, czyli okienka wyskakujące podczas otwierania strony internetowej, pełniące głównie funkcję reklamową.

Należy mieć ponadto na uwadze, że wszelkie gatunki pisane (i ewentualnie mówione) ulegają pewnej modyfikacji w momencie, gdy rozpoczną funkcjonowanie w Internecie (czy nawet we wszelkich mediach elektronicznych). Wśród przyczyn tej odmienności należy wymienić specyficzny charakter sytuacji komunikacyjnych spotykanych w Internecie i rozszerzenie możliwości tekstu przez hipertekst i hipermedia. Mogłoby to skutkować znacznym rozszerzeniem listy internetowych gatunków tekstu, od czego się powstrzymam, przynajmniej na razie. Można też przewidywać konieczność rozszerzenia istniejących opisów genologicznych o parametry internetowe.

Wykaz wyodrębnionych i wstępnie opisanych gatunków obejmuje takie, które mają wyraźne cechy charakterystyczne, pozwalające na opis gatunku bez konieczności prowadzenia szczegółowych badań przygotowawczych. Gatunki te mają ponadto własne nazwy, a nadanie nazwy jakiejś formie tekstowej dowodzi, że użytkownicy języka dostrzegają jej odrębność i specyfikę.

Oprócz gatunków wymienionych można też sugerować występowanie innych, np. cytowane już wcześniej powitania pojawiające się w prywatnych witrynach internetowych prawdopodobnie tworzą specyficzny wzorzec organizacji wypowiedzi. Podobnie też w obrębie