.....-
.....-
132
7. Zasady obliczeń wytrzymałościowych śrub
W przypadku połączenia śruby dwustronnej z nagwintowanym gniazdem korpusu można przyjąć D » oo. Wówczas powyższy wzór przyjmie postać
_jw__1_
P0_ d* 1 + ł,ł (7.17)
E, E3
Gdy materiał śruby i korpusu jest taki sam (Ex = E2 = E, n — v2) wzór (7.17) ma postać
Po =
(7.18)
Moment skręcający M, jaki trzeba przyłożyć, aby dokonać połączenia, wynika z sił tarcia na bocznych powierzchniach gwintu. Nacisk p„ na tych powierzchniach (rys. 7.12) jest równy
Pn = Po~-> <719>
gdzie P — jest podziałką gwintu, aa — rzutem boku gwintu na oś.
W gwincie metrycznym P/2a — 8/5, gdzie p„ — 8p0/5. Powierzchnia
2 a
tarcia jednego zwoju gwintu wynosi F = 2-y (d2—d3 )/cos — ; (oznaczenia podano na rys. 7.12).
Rys. 7.12. Nacisk na bocznych powierzchniach gwintu pasowanego ciasno
Siła tarcia przy n zwojach gwintu na długości skręcenia i współczynniku tarcia ju jest równa T = /up„Fn, a stąd moment tarcia
(7.20)
M = T-^- = 7(dł —
2 4 a
COSy 7.3. Obliczenia śrub rozciąganych i skręcanych
133
Warunek wytrzymałości dla śrub poddanych działaniu sił osiowych Q t Jednoczesnym skręcaniem momentem M według hipotezy Hubera określa nierówność
o2 = j/c2+(-^r)ł<k,c, (7.21)
gdzie oz Jest naprężeniem zastępczym, a —- naprężeniem rozciąga-
71
Jącym lub ściskającym, % — naprężeniem skręcającym, a ks i kr_c są dopuszczalnymi naprężeniami przy skręcaniu oraz przy rozciąganiu kT lub ściskaniu kc, dj jest średnicą wewnętrzną gwintu śruby.
Zasady określania dopuszczalnych naprężeń podano w punkcie 7.2.
k
Przy obciążeniu statycznym ~- = l,7 (hipoteza Hubera) wzór (7.21)
Kg
ma postać
o. = > V + 3t2 < kr<c. (7.22)
Naprężenia skręcające w zakresie odkształceń sprężystych (rys. 7.13a) wyznacza się ze wzoru
— M
T ~ * ,s ’ (7.23)
16*
Jeśli w całym przekroju rdzenia śruby zachodzą odkształcenia plastyczne (rys. 7.13c), naprężenia skręcające są równe
M
i —-
(7.24)
Rys. 7.13. Rozkład naprężeń skręcających w śrubie: a) w zakresie odkształceń sprężystych, b) w zakresie odkształceń sprężysto-plastycznych, c) w zakresie odkształceń plastycznych
W tym przypadku zachodzi równość
1/o* + 3t* = R„ (7.25)
gdzie R, jest granicą plastyczności.