i cichy szum fal dobiegający z oddali. Jeśli nie jesteś w stanie niczego takiego sobie przypomnieć - stwórz ten obraz. Wyobraź sobie sytuację, która wywołałaby u Ciebie uczucie spokoju i relaksacji - skutek będzie taki sam. Powinieneś sobie zdawać sprawę, że Twoją rzeczywistość tworzy sposób, w jaki o niej myślisz. W procesie myślenia wykorzystywane są te same połączenia neurologiczne w mózgu i te same modalności, co w procesie przywoływania wspomnień czy tworzenia obrazów za pomocą systemów reprezentacyjnych. Zmiany w wyglądzie zewnętrznym są również takie same. Wyobraź sobie, że zdobyłeś jakąś bardzo ważną nagrodę, o której do tej pory mogłeś tylko marzyć, czy też zrealizowałeś swój życiowy cel. Poczuj się tak, jakby to właśnie się stało. Ludzki mózg nie różnicuje pomiędzy autentycznymi stymulatorami ze świata zewnętrznego, a działalnością wewnętrznych systemów reprezentacyjnych. Dlatego właśnie kiedy budzimy się z bardzo intensywnej drzemki, wypełnionej marzeniami sennymi, w pierwszej chwili nie wiemy co jest realne - zdarzenia z naszego snu, czy pokój, w którym się obudziliśmy. Podobnie kiedy „marzymy na jawie”, naszą rzeczywistością w danym momencie stają się miejsca, o których marzymy, nie zaś na przykład sala wykładowa, gdzie się naprawdę znajdujemy.
Teraz wykonaj inne ćwiczenie. Przywołaj z pamięci inne doświadczenie, coś co bardzo dobrze pamiętasz i przypomnienie sobie tego nie sprawi Ci żadnej trudności. Aby to wykonać, musisz przede wszystkim wprowadzić się w stan całkowitej relaksacji. Zaczekaj do momentu, aż Twoje wspomnienie stanie się bardzo wyraźne. Teraz postaraj się, aby wszystkie obrazy były ostrzejsze, dźwięki głośniejsze, a odczucia jeszcze bardziej intensywne. Jeśli już tego dokonałeś, umieść siebie w tym obrazie. Zastanów się, jak się czujesz, oglądając jeszcze raz wszystko na własne oczy. Jeśli ktoś obserwuje Cię w tym momencie, z pewnością zauważy zmiany zachodzące w Twoim wyglądzie zewnętrznym. Jeśli to wspomnienie jest bardzo przyjemne, prawdopodobnie teraz czujesz się nawet lepiej niż gdy tego wszystkiego, co sobie teraz przypominasz, doświadczałeś. Zazwyczaj dobre wspomnienia można łatwo przywołać z pamięci, szczególnie jeśli przypominając coś sobie widzisz wszystko jeszcze raz własnymi oczyma. Ostatni warunek jest wyjątkowo ważny. Przypominając sobie daną sytuację możesz albo oglądać siebie własnymi oczyma, albo też obserwować się jakby ktoś inny na Ciebie patrzył. Dwa wymienione sposoby wizualizacji określa się terminami „łączny” i „oddzielny”. Oczywiście w przypadku obserwacji otaczającej nas rzeczywistości zawsze mamy do czynienia z wizualizacją łączną.
Wykonując częściej ćwiczenie polegające na wizualizacji wspomnień z łatwością zauważysz, że niektóre z nich są żywe, kolorowe i nadzwyczaj realistyczne, a pozostałe - odległe, niewyraźne i czarno-białe. Tak samo różnią się od siebie dźwięki i odczucia kinestetyczne. Różnice w przywoływanych w pamięci lub wyobrażanych obrazach, dźwiękach i odczuciach to submodalności. Tak jak w rzeczywistości, jeśli będziesz sobie wyobrażał czy wspominał sytuację, w której czujesz się szczęśliwy - będziesz czuł się dobrze. Jeśli ta sytuacja wywołuje w Tobie smutek -będziesz czuł się nieszczęśliwy. Może się również zdarzyć, że wspominając uczucie szczęścia stworzony przez Ciebie obraz będziesz odbierał Jaźnie, czyli w pierwszej osobie, a bolesne wspomnienie - obserwując się oczyma drugiej osoby, a nawet z pewnym dystansem. Wyobraź sobie te dwie różne sytuacje i sprawdź, czy ta teoria potwierdza się w Twoim przypadku.
Porównując wspomnienia radosnych i bolesnych wydarzeń z Twojego życia (czy wyobrażając sobie sytuacje, które mogłyby wywołać w Tobie uczucia szczęścia lub smutku) z pewnością zauważysz, że submodalności charakteryzują się pewną regularnością. Niektóre submodalności będą zawsze towarzyszyć szczęśliwym wizjom i wspomnieniom, niektóre zaś - wspomnieniom przykrym, niezależnie od tego, czego będą one dotyczyć. Należy również dodać, że jest to kwestia indywidualna. Przyjmując taki punkt widzenia łatwiej zrozumiesz, dlaczego to, co w Tobie wywołuje uczucie szczęścia, dla kogoś innego jest przykre. Każdy z nas ma inną mapę mentalną i odmiennie odbieramy te same wydarzenia. Ponieważ każdy człowiek ma swój zestaw submodalności, każdy inaczej kreuje obraz samego siebie, inaczej podchodzi do pewnych spraw, także jego przekonania i lęki są inne.
Po zapoznaniu się z techniką przywoływania przykrych i radosnych wspomnień wykonaj to ćwiczenie parę razy, by dojść do wprawy W rozróżnianiu submodalności. Zacznij od przywoływania świeżych wspomnień, przypominając sobie wydarzenia z niezbyt odległej przeszłości. Oczywiście powinieneś również przypominać sobie zdarzenia nieprzyjemne, by w pełni poznać swój cały zestaw submodalności i móc je ze sobą porównywać. W przypadku przykrych wspomnień obrazy są zazwyczaj zamazane i bardziej odległe, dźwięki zaś mniej wyraźne. Zwykle jest to również oddzielna wizualizacja - przyglądasz się wydaleniu jako obserwator. Zarówno zestaw submodalności (obrazy, dźwię-odczucia), jak i typ wizualizacji (oddzielna lub łączna) determinują mje uczucia w momencie wspominania i wpływają na Twój stan zuć po zakończeniu przywoływania wspomnień z pamięci. Kiedy już