przestrzennie rozwinięte powstają wyroby cienkościenne o stosunkowo dużej sztywności. Na tym jednak podobieństwo między tymi technologiami się kończy. Tłoczeniu powstawanie rozwiniętej geometrycznie powierzchni towarzyszy w głównej mierze przeciąganie blachy z jednego miejsca w inne przy zachowaniu prawie niezmiennej grubości blachy. W termoformowaniu następuje przyrost powierzchni wyrobu w stosunku do powierzchni półwyrobu w wyniku pomniejszenia grubości ścianki. Blacha w technologii tłoczenia doznaje w przeważającej mierze odkształceń plastycznych, czyli trwałych. Tworzywo półwyrobu w technologii termoformowania podlega odkształceniu głównie sprężystemu, czyli zanikającemu po odjęciu obciążenia. Dlaczego więc, wyrób term o formowany, podobnie jak wytłoczka z blachy, zachowuje nadany mu kształt?
■ Odkształcenia sprężyste czy plastyczne?
Aby przedstawić mechanizm kształtowania tworzywa w technologiach termoformowania najlepiej posłużyć się krzywą termomechaniczną dla tych tworzyw. Nie wchodząc zbyt głęboko w strukturę materiału polimerowego poprzestańmy na stwierdzeniu, że makroskopowy efekt odkształcenia płyty, rury czy folii jest rezultatem mechanizmu przemieszczania się całych łańcuchów polimerowych względem siebie, co nazywamy makroruchami Browna lub ruchami fragmentów łańcucha polimerowego względem osi wiązania kowa-lentnego (mikroruchami Browna). Makroru-chy Browna odpowiedzialne są za powstawanie odkształcenia plastycznego, a mikruruchy Browna za odkształcenie sprężyste. Oba rodzaje ruchów o wiele łatwiej zachodzą w obszarach tworzywa o strukturze amorficznej, gdyż wiązania między polimerami w struktu-
J
Tworzywa sztuczne do termoformowania SENOPLAST
Maszyny
do termoformowania QS GROUP
System poliuretanowego wzmacniania GREENSIR
Systemy cięcia i obróbki tworzyw Huber&Grimme CR CLARKE
Sprzęt do usuwania ładunków
elektrostatycznych MEECH
Wyroby
z poliuretanu SKB SYKORA
Kontakt:
02-765 Warszawa Al. Wilanowska 91/6 tek 022 642 23 74 022 651 77 53 www. en tro. com.pl www.senoplastpolska.pl
PłastNews 9’2008