Planowanie przestrzenne w odniesieniu do wsi polskiej dotyczy głównie rozwoju, przebudowy, modernizacji lub rozbudowy. Współczesne koncepcje budowy i przebudowy nowych osiedli wiejskich idą w kierunku wydzielania na obszarze wsi następujących ośrodków:
- usługowego, obejmującego teren na obiekty użyteczności publicznej o charakterze handlowym, usługowym, administracyjnym, szkolnictwa i kultu religijnego,
- usług techniczno-gospodarczych, dla lokalizacji urządzeń do obsługi rolnictwa, przemysłu, rzemiosła, obiektów uciążliwych dla środowiska (oczyszczalnie, wysypiska),
- obiektów przeznaczonych dla celów kultury fizycznej, rekreacji i sportu oraz wypoczynku (boiska, baseny, plaże, trasy turystyczne),
- sieci chodników i dróg komunikacyjnych łączących poszczególne ośrodki między sobą i łączące zagrody z rozłogami pól uprawnych, a całą osadę z administracją i otaczającą wieś strukturą gminy.
Warunki lokalizacji i wymogi fizjograficzne dla terenów rozbudowy wsi. Teren przeznaczony pod lokalizację lub rozbudowę wsi powinien spełniać następujące warunki:
- wyróżniać się dużymi walorami krajobrazowymi,
- mieć dobre połączenia komunikacyjne z innymi osiedlami oraz z sąsiadującymi obszarami upraw rolniczych,
- wykazywać stosunkowo niski poziom zalegania wód gruntowych (min. 1,5 m poniżej terenu dla budynków nie podpiwniczonych i 2,5 m dla budynków podpiwniczonych),
- charakteryzować się niewielkimi spadkami i nachyleniami terenu (nie więcej niż 5%),
- wykazywać małą przydatność dla celów rolniczych (co najmniej IV klasa bonitacyjna),
- nie może być zalewany wodami powodziowymi częściej niż raz na 50 lat (prawdopodobieństwo zalania - 2% charakteryzuje tereny nie będące dnem kotlin),
- mieć dobre warunki zaopatrzenia w wodę do celów konsumpcyjnych, hodowlanych i gospodarczych.
71