Obraz01 (14)

niemieckiej gen. mjr. Gunthcrem Rohrem doszło 9 września. Wydawać się mogło, że dni powstania są już policzone. Stało się jednak inaczej. Przyczyną lego było rozpoczęte 10 września kolejne natarcie wojsk radzieckich na przedmoście warszawskie, które, jak odnotowuje KTB 9 A, wzbudziło duże nadzieje powstańców. Potęgowała je także wiadomość o przygotowywanej przez zachodnich aliantów wielkiej wyprawie lotniczej nad Warszawą ^{1 2 3}.

Jeszcze 3 września, w momencie zatrzymania natarcia 70 i 47 A na przedmościu warszawskim, marsz. Rokossowski określił dalsze zadania wojsk tych armii. Miały one przeprowadzić lokalną operację zaczepną, nazwaną później praską, której celem było ostateczne rozbicie wojsk niemieckich broniących podejść do Warszawy i osiągnięcie Wisły od ujścia Bugo-Narwi pod Modlinem do Pragi.

W związku z tym, iż dotychczasowe uderzenia wykonywane z Radzymina na Pragę nie przyniosły rezultatu, i wskazywały, że front niemieckiej obrony od wschodu był mocny — marsz. Rokossowski zalecił zmienić nacierającym wojskom kierunek głównego uderzenia. 47 A miała teraz głównymi siłami natrzeć z rejonu Międzylesia, a pomocniczymi wspólnie z 70 A z rejonu Radzymina, przełamać obronę IV KPanc SS na dwóch odcinkach i rozwijać koncentryczne natarcie ku Wiśle, doprowadzić do likwidacji południowej części przedmościa i wyzwolić Pragę. Następnie, działając w kierunku północno--zachodnim. obie armie winny były ostatecznie rozbić siły niemieckie w widłach Wisły i Bugo-Narwi oraz uchwycić przyczółki w rejonie Młocin, Nowego Dworu i Zegrza \

Przygotowujące się do wykonania tego zadania wojska 47 i 70 A prowadziły intensywne rozpoznanie i wykonywały lokalne uderzenia, nękając siły nieprzyjacielskie. Do większych walk doszło głównie na północnym skrzydle IV KPanc SS, gdzie jednostki 70 A chciały dotrzeć do zlewiska Bugu i Narwi na południe od Serocka. Wiązało to przeciwnika i dekoncentrowało jego uwagę⁴. Stąd też dowódca 9 A, mimo iż uzyskał dane o ruchach wojsk radzieckich przed frontem przedmościa, początkowo nie mógł ustalić, gdzie nastąpi główne ich uderzenie. Jeszcze 7 września oceniał, że zostanie ono wykonane jednocześnie na dolną Narew i na Pragę. Meldował: „Należy oczekiwać uderzenia 70 i 28 Armii na lewe skrzydło 9 Armii wraz z natarciem 47 Armii na Pragę ⁵.

W tym czasie osłabione zostały siły IV KPanc SS. Ponieważ 1131 BGren otrzymała zadanie obrony ujścia Bugu, wyłączono ją z podporządkowania korpusu i przekazano do 2 A. Wydzielono także z 5 DPanc SS „Wiking" grupę

124

1

^J KTB 9 A. zapis z 9 i II września 1944 r.. MiD WIH. kl. 7916473. 7916479-7916481; korespondencja między gen. Komorowskim a gen. Rohrem z 10 września 1944 r.. MiD WIH. t. 311. roi. 227. kl. 000847-000848: J. Rzepecki. Wspomnienia i przyczynki historyczne. Warszawa 1983.

2

s. 352.

3

   W. Wołoszyn, op. cit.. s. 109 n.

4

   Meldunki 9 Armii z 4. 5 i 6 września 1944 r.. MiD WIH. t. 312. roi. 343. kl. 7916925. 7916928. 7916931.

5

' Meldunek 9 Armii z 7 września 1944 r.. MiD WIH. t. 312. roi. 343. kl. 7916922.