Obraz03 (6)

Jednocześnie OKH zarządziło przegrupowania sił i środków z dwóch pozostałych podległych mu grup armii. Grupa Armii „Południowa Ukraina”, broniąca się między Karpatami a Morzem Czarnym, przekazała do Grupy Armii „Środek” jedno dowództwo korpusu (XXXX KPanc) oraz trzy dywizje (3 DPanc SS „Totenkopf ”, DGPanc „Grossdeutschland” i 17 DP). Z Grupy Armii „Północ” odeszły: jedno dowództwo korpusu (XXVI KA) i cztery dywizje (12 DPanc, 170 DP, 212 DP i 69 DP).

Na większe przegrupowania nie zdecydowano się, gdyż obrona Grupy Armii „Północ”, dotąd atakowana w ramach operacji „Bagration” przez wojska 1 Frontu Nadbałtyckiego tylko na jej południowym odcinku, teraz objęta została operacjami zaczepnymi. Wszczął je na początku lipca 2 Front Nadbałtycki (4 lipca), a w ślad za nim 3 Front Nadbałtycki (6 lipca). Nie mogła więc udzielić większej pomocy wojskom fcldmarsz. Modela, gdyż jej samej groziła nie tylko utrata okupowanych obszarów republik nadbałtyckich, ale też odcięcie od Grupy Armii „Środek”. A to pociągnęłoby dalsze konsekwencje: wyeliminowanie Finlandii z wojny, zmianę stanowiska Szwecji i pogorszenie się sytuacji niemieckiej marynarki wojennej na Bałtyku.

Ponadto OKH pośpiesznie skierowało na front poprzednio rozbite na Wschodzie i regenerujące się dwie dywizje: 19 DPanc. odtworzoną w Holandii, oraz 6 DPanc w XI Okręgu Wojskowym (Hanower). Rozkaz przerwania zadań policyjnych i dołączenia do wojsk walczących na froncie otrzymały też 174 i 154 DRez. pełniące w Generalnym Gubernatorstwie funkcje okupacyjne.

Groźnie zaostrzająca się sytuacja na froncie wschodnim zmusiła do zajęcia się nim poza OKH — także trzy pozostałe ośrodki dowódczo-dyspozycyjne, którym podporządkowane były jednostki i instytucje Wehrmachtu, a mianowicie: OK W. Główny Urząd SS oraz Dowództwo Wojsk Zapasowych.

OKW, mimo ofensywnych działań zachodnich aliantów w Normandii i środkowych Włoszech, powodujących duże zapotrzebowanie na siły i środki, j musiało oddać na front wschodni trzy dywizje: DSpad-Panc „Hermann' Góring” z Włoch, 73 DP z Bałkanów oraz 196 DP z Norwegii.

Główny Urząd SS w ramach podległych mu formacji zbrojnych — Waffen SS — sformował dwa dowództwa korpusów: IV KPanc SS oraz XII KA SS.

Ogromny wysiłek w uzupełnienie rozbitych wojsk Grupy Armii „Środek” włożyło Dowództwo Wojsk Zapasowych. Na terytorium Niemiec w ramach poszczególnych okręgów wojskowych trwało intensywne formowanie i szkolenie jednostek zapasowych, z których tworzono dywizje piechoty o nowej, specjalnej strukturze organizacyjnej. Stanowiły je tzw. dywizje grenadierów ludowych \ Pośpiesznie skompletowano i skierowano na Wschód dziewięć tego rodzaju dywizji (541 DGLud, 542 DGLud, 547 DGLud, 548 DGLud, 549 DGLud, 551 DGLud, 558 DGLud, 561 DGLud, 562 DGLud). Przekazano je feldmarsz. Modelowi. Trzech następnych ze względu na brak czasu nie udało się

⁷ Bliższe wyjaśnienie struktury- organizacyjnej dywizji grenadierów ludowych patrz: Sawicki, Niemieckie wojska, s. 66 n.

12