PODSTAWOWE POJĘCIA
I. Graficznym obrazem procesu miareczkowania jest krzywa miareczkowania. W zależności od właściwości związku miareczkowanego i ti-trania wyróżnia się następujące rodzaje miareczkowania:
- alkacymetrycznc (kwas - zasada),
- redoksymetryczne (utleniacz - reduktor),
- strąceniowe (jon strącany - odczynnik strącający),
| kompleksometryczne (jon metalu - odczynnik kompleksujący).
2. Punkt równoważnikowy PR jest to punkt miareczkowania, w którym oznaczany składnik przereagował ilościowo stechiometrycznie z dodawanym z biurety odczynnikiem. Oznaczony wizualnie, za pomocą wskaźników lub instrumentalnie punkt równoważnikowy nazywa się punktem końcowym miareczkowania PK.
3. Pojęciem wskaźnika punktu końcowego określana jest substancja, która po wprowadzeniu do roztworu miareczkowanego w wyniku reakcji z dodawanym titrantem zmienia barwę w PR (wskaźniki dwubarwne). Wskaźniki jednobarwne charakteryzują się pojawieniem lub zanikiem barwy w PR miareczkowania.
4. Miano roztworu (titranta) jest to liczba gramów substancji rozpuszczonej, znajdująca się w 1 cm3 roztworu lub liczba gramów substancji oznaczanej reagująca z 1 cm3 danego roztworu mianowanego.
5. Współczynnik równoważności jest to stosunek liczności materii reagującego składnika do liczności materii protonów lub jonów wodorotlenowych, zawartych w reagencie i biorących udział w określonej reakcji.
Zadania, jakie stoją obecnie przed chemią analityczną determinują jej ciągły rozwój i rozszerzają zakres jej zastosowań. Warto podkreślić nadrzędną rolę analityki w monitoringu środowiska, gdzie głównym jej zadaniem jest określanie wręcz śladowych ilości zanieczyszczeń oraz w badaniu składu chemicznego żywności. Kompleksowe podejście do analizy produktów naturalnych i środków spożywczych umożliwia określenie ich czystości i walorów zdrowotnych. Ponadto, ważnym zagadnieniem jest zbadanie zależności między naturalną zawartością składników koniecznych dla zdrowia człowieka a substancjami obcymi (metale ciężkie, pestycydy, nawozy mineralne i inne). W niniejszym rozdziale opisano wybrane przykłady wykorzystania klasycznych metod analizy chemicznej do kontroli jakości żywności czy środowiska naturalnego, które do tej pory znajdują zastosowanie w specjalistycznych pracowniach przemysłowych i laboratoriach badawczych.
Od 1997 roku obowiązuje w Polsce rozporządzenie dotyczące profilaktyki chorób tarczycy. Duży wpływ na jej funkcjonowanie ma odpowiednia ilość jodu dostarczana w pożywieniu. Dzienna dawka jodu powinna wyno-
1
223