Obraz (1296)

rynkowego; wymagają one, aby bank centralny w trakcie ich stosowania występował jako podmiot równorzędny w stosunku do banków; powodują one zmiany w bilansie banku centralnego, jak i banków komercyjnych.

Kierując się kryterium (3) typu instrumentu, można wyróżnić:

instrumenty ilościowe - narzędzia nakierowane na zmiany wielkości

\ obiegu pieniężnego, płynności bankowej lub wielkości kredytu;

ij instrumenty jakościowe - narzędzia wpływające na oprocentowanie, poziom stopy procentowej, strukturę oprocentowania oraz warunki udzielania kredytu.-

Kryterium (4) obszaru oddziaływania instrumentów polityki pieniężnej pozwala wyróżnić:

instrumenty kontroli ogólnej - narzędzia wpływające jednakowo na wszystkie podmioty; każdy podmiot na danym obszarze walutowym podlega tym samym regułom stosowania tego instrumentu; instrumenty kontroli selektywnej - narzędzia oddziałujące selektywnie, tzn. stosowane z różną intensywnością w odniesieniu do różnych grap banków, osób lub instytucji; może być to również instrument kontroli ogólnej sparametryzowany selektywnie.

Powyższe klasyfikacje funkcjonują równolegle, co oznacza, że dany instrument może być jednocześnie np. instrumentem polityki procesowej, o charakterze rynkowym, oddziałującym w sposób ilościowy i dodatkowo w sposób powszechny (ogólny).

Dodatkowo zdarza się, iż w przypadku pojedynczej klasyfikacji dany instrument przyjmuje cechy obydwu wyróżnionych rodzajów instrumentów. Przykładowo, operacje otwartego rynku mogą być uznane za instrumenty ilościowe (regulują ilość pieniądza w obiegu) i jakościowe (bank centralny określa rodzaj papierów wartościowych stosowanych w tych operacjach). Innym przykładem może być ^rezerwa obowiązkowa, która stosowana jednakowo wobec wszystkich banków, będzie instrumentem kontroli ogólnej, zaś gdy jej stawki będą różne dla poszczególnych bankó^TuB^tClfgrup, stanie' się ona instrumentem selektywnym.

Dodatkowym podziałem, przyjętym przez autorów na potrzeby niniejszego opracowania, jest klasyfikacja dokonana za pomocą kryterium, jakim jest stosowalność instrumentów we współczesnej polityce pieniężnej otwartych gospodarek rynkowych. Według tego kryterium można dokonać podziału instrumentów na:

instrumenty standardowe, instrumenty niestandardowe.

8