Obraz (2033)

644

Tabela 23.1. Przykłady polimerów addycyjnych

Budowa	Nazwa	Zastosowania
f-CHjCH,-).	polietylen	izolacje, folie opakunkowe. butelki
(CHjCH).	polipropylen	dywany, obicia tapiccrskic
CH,
(CHjCH). c4h,	polistyren	izolacje termiczne, artykuły domowego użytku, zabawki
(CHjCH). Cl	polichlorek winylu	rury, płytki podłogowe, opakowania, izolacje
(CHjCH). CN	po liakryio nitryl	tkaniny odzieżowe, sztuczne futra, dywany
(CH,C).	polimetakrylan metylu	różne artykuły przezroczyste zastępujące szkło
COOCHj
(CPjCFj).	politetrafluoroetylen (teflon)	tworzywo o dużej odporności chemicznej, stosowane m.in. do wyrobu „teflonowych” naczyń kuchennych

23-3. Przestrzenna budowa polimerów winylowych

Polimeryzacja monomerów typu CHt"CHX wytwarza łańcuchy, w których co drugi atom węgla jest chirabiy. W związku z tym powstaje problem konfiguracji polimerów, czyli przestrzennego ułożenia podstawników, rozmieszczonych wzdłuż polimerycznego łańcucha. Na podstawie przestrzennej budowy wyróżniamy trzy typy polimerów winylowych.

1.    Polimery izo taktyczne (gr. i sos - taki sam. taktikos - uporządkowany). W polimerach izo taktycznych podstawniki przy asymetrycznych atomach leZą po tej samej stronie łańcucha węglowego.

2.    Polimery syndiotaktyczne (gr. syndio - na przemian). W polimerach syn* diotaktycznych podstawniki lezą naprzemiennie po obu stronach łańcucha.

3.    Polimery ataktyczne (gr. a taktikos - bez Żadnego porządku). W polimerach atak tycznych nie ma uporządkowania przestrzennego.

fragment polimeru izotaktycznego

fragment polimeru syndiotaktycznego

Uporządkowanie podstawników może mieć bardzo znaczny wpływ na fizyczne własności polimerów. Na przykład a taktyczny polipropylen jest miękką substancją, nie znajdującą praktycznych zastosowań, podczas gdy polipropylen izo taktyczny mięknie dopiero powyżej 100°C i doskonale nadaje się do wyrobu różnych artykułów codziennego uZytku.

Otrzymywanie polimerów o uporządkowanej budowie przestrzenne) stało się możliwe dopiero po odkryciu glinowo-tytanowych katalizatorów polimeryzacji. Jednym z zastosowań takich katalizatorów jest przemysłowa produkcja izotaktycznego polipropylenu. Katalizatory glinowo-tytanowe służą też do otrzymywania poliacetylenu przez polimeryzację acetylenu. Uporządkowanie budowy polega w tym przypadku na tym, że wszystkie wiązania podwójne w poliaccty-lenie mają konfigurację trans.