Obraz7 (81)

cznych. Wydaje się jednak, że należy propagować ideę samorealizacji, nawet mimo niesprzyjających warunków polityczno-społecznych i ekonomicznych.

Samowychowanie rozumiane tu jako proces kierowania własnym rozwojem może sprzyjać samorealizacji, a nawet prowadzić do takiego właśnie stanu psychicznego i fizycznego człowieka. Samowychowanie jednak musi być związane z systemem pozytywnych wartości realizowanych przez ludzi w ich społecznym funkcjonowaniu. Można bowiem wyobrazić sobie i taką sytuację, że dana jednostka ukierunkowuje wysiłki na rozwój tylko tych dyspozycji, które są jej przydatne w czynieniu zła (kradzież, rozboje, oszustwa) i w czynieniu tego zła osiąga pełne spełnienie. Występuje wówczas także i proces samowychowania, i samorealizacji, ale ukierunkowanych na realizację wartości zła. Zatem, kiedy człowiek ukierunkowuje własne wysiłki związane z samorozwojem w stronę zła, to wówczas realny proces samowychowania staje się karykaturą tej idei i zyskuje miano pseudo wychowania i pseudosamorealizacji.

W pracy konsekwentnie podnosi się taką oto kwestię, że samowychowanie i samorealizacja powiązane są tylko z czynieniem dobra jako wartości uniwersalnej i niewymienialnej na inne, jako wartości absolutnej. Wychowanie dokonuje się w „środowisku wartości” nierelatywnych. Wychowanek wzrastając w określonej grupie konstruuje swój własny, stabilny system wartości oparty na trwałej podbudowie ideowej.