a)
5
12
4
&
Rys. 7.37. Hydrauliczne tłokowe maszyny sterowe z ruchomymi cylindrami: a) jednocylindrowa; b) dwucylindrowa
1 — cylinder; 2 — tłok; 3 — tłoczysko; 4 — zębatka cylindra; 5 — sterownica z wieńcem zębatym; 6 — płyta oporowa; 7—prowadnica; 8 — rolki; 9 — podstawa; 10 — prowadnica cylindra; 11 — sterownica zębata; 12 — trzon sterowy
Na rys. 7.37 przedstawiono dość oryginalne rozwiązania hydraulicznej maszyny sterowej z siłownikiem tłokowym. Są to jedno- i dwucylindrowe maszyny sterowe z ruchomymi cylindrami. Tłok 2 pozostaje tu nieruchomy, a przesuwa się jedynie cylinder wraz z osadzoną na jego zewnętrznej powierzchni zębatką, napędzającą sterownicę z wieńcem zębatym.
Doprowadzenie czynnika roboczego może być rozwiązane w jeden z dwóch następujących sposobów:
— przez elastyczne rurociągi ciśnieniowe (najczęściej wykonane z olejoodpomej gumy z wkładkami wzmacniającymi),
— przez kanały wiercone w nieruchomym tłoczysku, jak przedstawiono na rys. 7.37.
Niektóre firmy produkujące hydrauliczne urządzenia sterowe stosują w swych wyrobach siłowniki obrotowe (rys. 7.38). Wśród ich rozmaitych rozwiązań rozróżnia się:
— siłowniki typu łopatkowego (rys. 7.38a), jedno-, dwu- i trójłopatkowe, w których siłownik osadzony jest bezpośrednio na trzonie sterowym,
— siłowniki typu nurnikowego (rys. 7.38b) lub tłokowego, w których siłownik połączony jest z trzonem sterowym 1 za pomocą sterownicy (poz. 3 na rys. 7.38b).
Na wykresie (rys. 7.39) przedstawiono charakterystykę mechaniczną zespołów siłowych jako zależność zmiany wielkości momentu od kąta wychylenia
297