<>()
B. Wskazanie w oparciu o rozpoznanie przypuszczalnego dalszego rozwoju (trendu) analizowanych faktów.
C. Wysunięcia propozycji dotyczących melioracji badanej rzeczywistości.
By zadośćuczynić tym potrójnym potrzebom — poprawna metoda, badawcza powinna odpowiadać następującym warunkom: 4_a) być adekwatna do problemu (problemów), którego (-ych) rozwiązanie jest zadaniem badawczym29;
b) zmierzać najkrótszą drogą do realizacji podjętego zadania badawczego, czyli do rozwiązania problemu i weryfikacji hipotezy roboczej (hipotez roboczych), wysuniętych przed rozpoczęciem badań30;
c) określać generalny sposób postępowania badawczego odpowiadający ogólnej koncepcji badań;
d) precyzować ramy terytorialne i czasowe badania;
e) sugerować wybór technik badawczych mogących najlepiej służyć gromadzeniu informacji-niezbędnych dla wybranego „generalnego sposobu postępowania badawczego”;
f) ułatwiać poprawne opracowanie badań w postaci hipotez lub f J prawidłowości uogólniających, o określonym stopniu prawdopo-
dobieństwa.'[
~~ŹTWłaściwe zrozumienie metod badawczych użytecznych dla pedagogiki społecznej wymaga zwrócenia uwagi na przedmiot ba
dań tej pedagogiki. Nie jest nim określona dziedzina rzeczywistości (np. wychowanie pozaszkolne lub wychowanie w instytucjach opieki). Żadna dyscyplina naukowa nie może mieć wyłączności w badaniu określonej dziedziny rzeczywistości. Wprawdzie pedago-
29 „Problem naukowy jest swoistym pytaniem [...] Coś się wie formułując problem, a czegoś się nie wie — i właśnie chodzi o to, aby dowiedzieć się, czyli aby poznać prawdę w obrębie tego, czego się nie wie [...] Każdy problem jest swoistym pytaniem i może być sformułowany w zdaniu pytającym”. Pieter, Ogólna metodologia..., s. 52—53. •
80 „Hipoteza (naukowa) jest naukowym przypuszczeniem [...] dotyczącym danego przedmiotu badań [...] We wszystkich problemach naukowych do czynienia mamy z jakimiś hipotezami, przynajmniej domyślnie (implicite) w nich tkwiących [...] Niekiedy problem jest wręcz tożsamy z hipotezą do sprawdzenia”, tyle że problem jest sformułowany w zdaniu pytającym, a hipoteza w zdaniu twierdzącym. Pieter, Ogólna metodologia..., s. 82—83.