P1020680

■

Z pwnuh

dr/rwa jockmegO lasu (jak, r/rt* j*ana. W przypadku legendy o Rn-Imu Hood/itr). VV'e ł-iamji lasy rr|ireirnumⁿak upodobanie do po* I j intrtwiuji państwa. W ISłlsce Iłór bvł symbolem upartej walki o ruuodoMr wv/wolenie. W USA natomiast, chociaż lasy na wschodzie kryły bezbożnych Indian, odkrycie kalifornijskich sekwoi (.Big Trers") u/nano /a dar Boży dla Ameryki, objawienie świadczące o jej unikalnym charakterze i o roli Amerykanów jako ludu wybranego (Schama 1995- część 1).

B) czwarte, mówi się, że kultury powstają w opozycji do innych kultur, do jednej lub wielu „innych". Stosuje się to też do przestrzeni krajobrazowych - jedną z zalet własnej wiejskiej okolicy jest jej odmienność od innych krajobrazów. Takie kontrastujące przestrzenie przedstawienia można charakteryzować na wiele sposobów, zwłaszcza za pośrednictwem metafory i metonimii. Jedno z przeciwieństw obejmu je w iejską okolicę jako pustą i jako pełną. Dla Bau-drillarda cala Ameryka jest pustynią. Patrzy on na amerykański krajobraz pustynny z perspektywy „daremnej, absolutnej wolności fitrums", „Ameryki pustynnej prędkości, moteli i minerałowych powierzchni” (2001: 11). Takiej pustki nie można właściwie opisać jako przestrzeni „wiejskiej okolicy", gdyż określenie to sugeruje pełnię i obfitość europejskich krajobrazów (zob. Bunce 1994). Amerykańskie krajobrazy są puste i jako takie stanowią wyraz nowoczesności oraz odrzucenia europejskich wsi i złożonych historii europejskich społeczeństw. Taka pustka jest metaforą amerykańskiego marzenia. Baudrillard sugeruje, że „Ameryka” podjęła się urzeczywistnienia utopii, realizacji wszystkiego za pomocą osobliwego środka: symulacji. Dlatego kultura w Ameryce jest „przestrzenią, prędkością, kinem, technologią" (Baudrillard 2001: 134).

Tych pustych krajobrazów pustyni doświadcza się przemierzając je autem na wielkich dystansach. Pustynie stanowią metaforę bezkresnej przyszłości, prymitywne społeczeństwo przyszłości w połączeniu z zatarciem przeszłości, triumf błyskawiczności nad czasem jako głębią (Baudrillard 2001: 14). Jest to proces pozostawiania za sobą własnej przeszłości, urzeczywistniania kultury jako amnezji w kategoriach Huyssena (1995; zob. też Smith 1992). Takie krajobrazy obejmują pewną praktykę przestrzenną, jazdę na wskroś przez pustynię, widzenie (niewiele więcej prócz) znikającej pustki za szybą samochodu. Jest to praktyka przestrzenna, która tkwi w samym sercu amerykańskiej kultury i opozycji wobec niej. Jest to praktyka przestrzenna zakładana przez pewne sposoby „zamieszkiwania

I*,nm<l,i Kira w»r|tlu nknlit |

—¹    ....... "    •    .....m i

- nic Sj jednym mi<|sui, letz w pi ni hi i pnernww/t tefi HI vUku“ głównie nieustający! h pr/murs/i /rrt w sainoiH<hLu li fh-nunnit,i-cyjnie konsumujących planetarne zasoby węgła, które H HH innych światowych zasobów, || pmlrzegane |alu> Boży tbi óla Amerykanów.

W ostatniej części tego rn/d/iału wrótimy do różnych niaktyk przestrzennych występujących przy tworzeniu poszczególnych wsi /krajobrazów (takich praktyk, jak jazda autem pr/rz pustynię, wchodzenie na wzgórza, pływanie w lodowatej wodzie ud.), \V« /ci-niej jednak wrócimy do angielskiej wsi i opowiemy o dwinh badaniach empirycznych, jakie przeprowadziliśmy na początku lat MO. Oba dotyczyły bezpośrednio komplikacji tkwiących we współc/es-nym wytwarzaniu oraz w przyswajaniu sobie przestrzeni tych bogatych i pielęgnowanych krajobrazów.

Krajobrazy dyscypliny

Ostatnie badania opinii publicznej pokazują, jak dużą symboliczną wagę ma angielska wieś. Ma autorytet w społeczeństwie - uchodzi za miejsce, które cechują tradycja, stabilność i trwałość. Jedno z takich badań sugeruje, że te cechy są ważnymi metaforami wsi i że ponad 60% brytyjskiej populacji uważa wieś za żywotny element poziomu ludzkiego życia w przeciwieństwie do „stresu i zatrucia" rodem z miast (Countryside Commission 1993). Kampanie reklamowe British Tourist Authority i podobnych ciał ukazują wieś jako jeden z najbardziej obiecujących sposobów sprzedania Wielkiej Brytanii - zarówno w kraju, jak i za granicą.

Czym więc jest angielska wieś? Jak konceptualizują ją ciała publiczne zobowiązane do jej ochrony i eksploatacji? Co tkwi w takich przedstawieniach przestrzeni wiejskiej? Nasze badanie składało się z analizy dyskursu najważniejszych dokumentów politycznych I celu zbadania „przedstawień przestrzeni” zawartych implicite w publicznej polityce (pełne ujęcie zob. Clark et al. 1994a, 1994b). .Analizowane dokumenty obejmują dokumenty polityczne z trzech agencji rządowych (Countryside Commission 1991, 1992; English Tourist Board 1991; Sports Council 1991), dwie noty przewodnie dotyczące planowania Departamentu Środowiska (Department of the Environment 1991, 1992) i jeden sponsorowanego przez rząd Task Force (Department of Employment Task Force 1991). Wszystkie stanowią oficjalną reakcję na retorykę zrównoważenia - nowv