87841 P1020600

Ho kalendarza nowych świąt, takich jak Dzień Strojenia Drzewa czy Dzień Jabłka.

Gdy jednak rząd bvł nadal rad ze swojej długiej i ..chlubnej kontroli zanieczyszczeń. europejskie organizacje pozarządowe coraz dobitniej przedstawiały Wielką Brytanię jako „brudasa Europy". Etykietka przyrosła za sprawą mediów i w zgodzie ze społecznym zaniepokojeniem widoczną niewra/liwością państwa na kwestie środowiska i inne sprawy z nim związane. Okazji do działania dostarczało członkostwo Wielkiej Brytanii we Wspólnocie Europejskiej. i to nie tylko poprzez konkretną politykę dotyczącą środowiska i pięciu obecnie planów działania w tej sferze, lecz również za pośrednictwem Europejskiego Biura ds. Środowiska (EEB), koalicji organizacji pozarządowych z bezpośrednim dostępem do różnych instytucji Wspólnot)' Europejskiej. W szczególności Nigel Haigh (1987; wyd. 1 1984) był tym, który odegrał ważną rolę w ukazywaniu organizacjom pozarządowym możliwości wykorzystania europejskiego prawa i europejskich instytucji przeciw rządowi brytyjskiemu i przyczynił się, obok wielu innych, do opracowania programu Emironmental Sensitive Areas (rolnicy otrzymują dopłaty, by prowadzili niskowydajne uprawy) i do utworzenia National Rivers Authority, niezależnego ciała kontrolującego zanieczyszczenia, ustanowionego do nadzoru prywatyzowanej hydroenergetyki.

Co ciekawe, aż do lat 80. XX wieku Wielka Brytania bez szczególnych wahań akceptowała dyrektywy Wspólnoty Europejskiej w sprawach środowiska, łącznie z dyrektywami o jakości wody w kąpieliskach (1976), ptactwie (1979), wodzie pitnej (1980) i ocenie skutków [dla środowiska] (1980). W tym czasie władze brytyjskie uważały kraj za należący do europejskiej czołówki pod względem świadomości ekologicznej i zakładały, że pięć lat aż nadto wystarczy’ do wprowadzenia dyrektyw w życie i dokonania wszelkich niezbędnych adaptacji (Haigh i Lanigan 1995: 22). Z drugiej strony jednak, jak wspomniano, pod koniec lat 80. Wielka Brytania zyskała etykietkę „brudasa Europy”. Haigh i Lanigan (1995) wyjaśniają jej pojawienie się zmianami w sposobie prowadzenia europejskiej polityki w dziedzinie ochrony środowiska. W ciągu lat 80. Directo-rate Generale odpowiedzialny za środowisko (DGX1) nabrał znaczenia i prestiżu. Pod wpływem rosnącej troski społeczeństwa o środowisko, pojawienia się rozmaitych partii zielonych i objęcia przez Carlo Ripa di Meanę stanowiska komisarza ds. środowiska, DGX1 zaczął podchodzić „maksymalistycznie” do interpretacji dyrektyw

dotyczących środowiska - innymi siewy, uznał, 8 dyrrktywy H ży interpretować, a następnie wcielać w mir tak, by makwmaU/.^ wać korzyści dla środowiska” (Haigh i lanigan 1995: 24). lak.tr podejście doprowadziło do knnihktu między Wspólnotą Kumpejs-ką a Wielką Brytanią, która tradycyjnie podchodziła do dyrektyw bardziej elastycznie, uznając je za narzędzia, których wprowadzenie może wymagać uwzględnienia czasu, możliwości finansowych i kwestii własnościowych. Takie różnice w interpretacji daty brytyjskim i europejskim organizacjom pozarządowym wiele okazji do oskarżania władz brytyjskich o obstrukcję w niektórych wysoce kontrowersyjnych sprawach, takich jak rzekome nieprzeprowadzenie oceny skutków kontrowersyjnych projektów dróg w Twyłbrd Down i Oxleas Woods, a także w sprawie czystości powietrza, wody na kąpieliskach i wody pitnej. Wykorzystywały to krajowe organizacje pozarządowe w strategii eksponowania negatywnego obrazu Wielkiej Brytanii w dziedzinie ochrony środowiska.

Wreszcie, ostatnie dwie dekady charakteryzowano za pomocą pojęcia „mediatyzacji” życia społecznego. W tym okresie mass media zajęły centralne miejsce na scenie, na której wyłonił się dyskurs „środowiska” (zob. Anderson 1997; Hansen 1993). Wciągu lat 80. grupy nacisku wykorzystywały coraz bardziej złożone symbole wizualne w celu przyciągnięcia uwagi społeczeństwa. Kobiety w Green-ham i inni protestujący przeciw broni jądrowej budow ali „obozy pokoju” i otaczali bazy wojskowe z taką bronią, tworząc w ten sposób wymowne symbole pokojowego oporu (Roseneil 1995). W FoE wykorzystywano symbol wybuchu atomowego i hasło „eneigia jądrowa 1 nie, dziękuję” w przekładzie na wiele języków, aby zasygnalizować międzynarodowy opór wobec tej energii. Dla Greenpeace Wojownik Tęczy był bohaterskim symbolem oporu wobec żądzy zysku wielkich firm i ich lekceważenia przyrody. Takie symbole były czymś nowym, dramatycznym, heroicznym, fascynującym i dziwnym. Dlaczego ludzie mieliby ryzykować życiem, przeciwstawiając się składowaniu toksycznych odpadów w morzu lub tracić całe lata życia w obozie pokoju? Grupy nacisku, przede wszystkim Greenpeace, coraz skuteczniej przekazywały krajowym i międzynarodowym mediom sugestywne obrazy, uwzględniając medialne wymogi nowości, atrakcyjności i dramatyzmu.

W połowie lat 80. sama prasa o wysokim poziomie zaczęła się żywiej interesować kwestiami środowiska. Interesującym przykładem jest zatrudnienie w roku 1986 na stanowisku redaktora Daily