P1040052

kołowego do pokrycia się z obrazem końcówki pozwoli na dokonanie drugj_e go odczytania. Różnica wartości odczytanych oraz suma odległości mj^ zastosowanymi znakami kołowymi i średnicy końcówki pomiarowej o!q^l wartość mierzonej średnicy. Odległości między najbliższymi znakami kołowy, mi wynoszą 0,5 mm. Przy ustaleniu wyniku pomiaru należy uwzględnić

Rys. 5.15. Mikroskop (C. Zeiss) do dotykowego mierzenia Otworów o średnicach 0,05 *2 mm; 1 -obiektyw, 2 - okular, 3 - stolik pomiarowy, 4 - pokrętło do pionowego przemieszczania stolika, 5 - wskaźnik świetlny, 6; 7,8,9 - pokrętła do centrycznego ustawienia mierzonego otworu, 10 -pokrętło przemieszczania końcówki pomiarowej, 11 - bęben okularu mikrometiycznego, 12-

mierzony element

)|fl 0.70.6 o.fo[

Rys. 5.16. Widok w okularze mikroskopu do dotykowego pomiaru otworów (dziesiętne częśc* metra — podziałka dolna, setne i tysięczne części milimetra — podzialka górna)

5.2.8. Pomiar średnicy otworu za pomocą długościomierza poziomego [3]

Pomiar średnicy otworu metodą dotykową za pomocą długościomierza poziomego z zastosowaniem elektronicznego wskaźnika styku, który pozwala na przeprowadzenie prawie beznaciskowego pomiaru, przedstawiono na tyś. 5.17. Końcówka pomiarowa 1 zakończona kulką jest połączona z przesuwnym trzpieniem 2, w którym osadzony jest szklany wzorzec 3 z naciętą podziałką milimetrową. Pokrętło 1 służy do przesuwu trzpienia wraz z wzorcem. Po zetknięciu kulki z powierzchnią mierzonego otworu 5, co zostanie zaobserwowane na wskaźniku 6, należy dokonać odczytania O, za pomocą mikroskopu odczytowego 4 ze spiralą Archimedesa. Z kolei należy przesunąć trzpień do zetknięcia kulki z przeciwległą ścianką otworu i dokonać odczytania O_v Średnica otworu będzie równa różnicy odczytań i średnicy kulki po

miarowej:

gdzie p₀ , Pq₂ - poprawki wzorca kreskowego dla 0₂, O_v

nr!w^¹\^^C''^{emat p0m}’^{aru Sredmc}y otworu za pomocą długościomierza poziomego; 1 -°’, ~ P^rzesuwny< 3, — wzorzec kreskowy, 4 — mikroskop odczytowy ze spiralą ftretumedesa, 5 - mierzony przedmiot. 6 - elektronie™,,    n    __________

mierzony przedmiot, 6 - elektroniczny wskaźnik, 7 - końcówka pomiarowa, 8 — stolik pomiarowy

końcówki pomiarowej, minus różnica obu odczytań mikrometrycznych. Niedokładność pomiaru średnic szacowana jest na ok. ±2 pm.

67