scandjvutmpf301

234

jak drążki do utrzymania się w równowadze, jak skoczki na linach: namiętności ich są żywe i niestałe jak u dzieci; ale chód powolniejszy niź u innych małp (1).

Takie to są gatunki, które wraz z magotami, małpami pospoli-temi (pithecusJ, i t. d. dały powód starożytnym ludom do wierzenia w satyry, w bożki leśne czyli sylwany, fauny, egipany, tytyry, pany, syleny, anocentaury i inne zmyślenia poetyckie. Eaipcyjanie tóz, od których pierwiastko wo wyszła ta cześć bóstw polnych, czcili małpy inagoty (cynocephalusj i kolomałpy (cercopithecus). Juvenalis, który podróżował po Egipcie, mówi:

Effigies sacri nitet auica cercopitbcci,

Dimidio inagica; rcsunant ubi Memnone chordae.

At<|ue vetus Thcbe ccntum jacet obruta portis.

Znajdujemy nawet w pismach świętego Hieronima rozmowę między pustelnikiem Tabajdy a satyrem: a prorok Izajasz nadmienia o onocentaurach mających tańczyć w koło między zwaliskami wielkiego Babilonu.

Byłoby niezmiernie ciekawą rzeczą wiedzieć, azali mięszanina rodu ludzkiego z najbliższemi mu zwierzętami (2), jako to z prawdziwym orangutanem, albo nawet z pongo, wydałaby płód; a nadewszystko gdyby się mięszało te zwierzęta z istotami, iż tak powiem, mniej od Europejczyka ludźmi, jak np. z Papusem (3). Niektórzy autorowie, a między innymi i sławny Buffou, zdają się nie powątpiewać o tern (4). Co do mnie, gdy widzę jak małpy bezogo-nowe podobne są do nas swym składem ciała (5), gdy żywot samic (6) gdy siedm do dziewięciu miesięcy wynoszący czas brzemieuności, regularna słabość, obyczaje są takie jak u ludzi, a nareszcie gdy zważam na gwałtowną namiętność, jaką te zwierzęta okazywać

(1)    Boflon. Uitt. natur, tom XXXV, wydanie Sonniniego, i t. d. Hylobates Illigera.

(2)    Petr- Osbeck. Chin. oost. resat, p. 99. mówi o tent według podań fndyjan.

(Z) Mówią że w Anglii w tym celu zobowiązano jednę publiczną kobietę do uległości wielkiej małpie; ale nie wiadomo czy rzeczywiście można było dokonać, czy dokouano tego doświadczenia, czy otrzymano jego skutki', i jakie te były.

(4)    Hitt. nut. t. XXXV, in 8vo, art Jocko. I inne także gatunki małp okazują lubieżną żądzę kobiet. O tern świadczą prawie wszyscy antorowie.

(5)    Feucho d'Obsonville , Obseru. philos. tur Ut moeurt det nnimauz etrangert, ■tr. 167, mówi że małpy w sposobie płciowego obcowania naśladują ludzi.

(6)    Martini, Natur Lezie on, t. I, p. 525; według Tysona, of a Pygwy; etc. Vięą d’Azyr, Syst. auat.