P1050392

52    Wynagrodzenia

N wy wymiaru (np. był zatrudniony jedynie przez ił miesiące), podstawę wymiaru stanowi wynagrodzę^ wypłacone pracownikowi za okres faktycznie przepr cowany.

Wynagrodzenia szczególne

PRZYKŁAD

Pracownik przepracował półtora miesiąca, a następnie wystąpił do pracodawcy z wnioskiem urlopowym (poprosił o dzień urlopu). Pracownik nie przepracował nych trzech miesięcy, dlatego podstawę jego wynagrodzenia stanowić będzie jego łączne wynagrodzenie uzyskane u tego pracodawcy, czyli wynagrodzenie za półtora miesiąca.

Roszczenie o udzielenie urlopu wypoczynkowego

W przypadkach określonych w Kodeksie pracy, za niewykorzystany urlop przysługuje ekwiwalent pieniężny. Prawo do urlopu przedawnia się z upływem trzech lat. W wyroku z 29 marca 2001 r. (sygn. akt I PKN 336/00; OSN Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 2003 r. nr 1, poz. 14) SN stwierdził, że roszczenie o udzielenie urlopu wypoczynkowego przedawnia się z upływem lat trzech od chwili jego wymagalności (art. 291 § 1 k.p.). Urlop wypoczynkowy za dany rok kalendarzowy powinien być pracownikowi udzielony najpóźniej do końca pierwszego kwartału następnego roku kalendarzowego (art. 168 k.p.). W pierwszym dniu drugiego kwartału, a więc 1 kwietnia, powstaje roszczenie pracownika o udzielenie urlopu za rok poprzedni. Od tej daty rozpoczyna bieg trzyletni okres przedawnienia roszczenia o urlop. Pracownik może skutecznie domagać się zaległego urlopu za dany rok w ciągu trzech lat i trzech miesięcy od końca tego roku, w przypadku urlopu za wcześniejsze okresy pracodawca może powołać się bowiem na instytucję przedawnienia.

53

PRZYKŁAD

Pracownik od pięciu lat nie korzystał z urlopu (w latach 1998-2002). W Upcu 2003 r. wystąpił o zaległy urlop w wymiarze 26 dni na rok. Pracodawca uznał, że urlop za 1998 r. powinien zostać udzielony do 31 marca 1999 r., a roszczenie o udzielenie urlopu przedawniło się z 1 kwietnia 2002 r. (trzyletni okres przedawnienia,). Natomiast urlop za 1999 r. przedawnił się rok później (1 kwietnia 2003 r.). Pracodawca zobowiązany jest udzielić pracownikowi urlopu jedynie za lata 2000-2003.

0212491 Przedawnienie roszczenia o urlop jest istotne także ze względu na wypłatę ekwiwalentu. Skoro roszczenie o urlop uległo przedawnieniu, to pracodawca może nie wypłacić ekwiwalentu za ten urlop. Jednak pracodawca może nie skorzystać ze swego prawa i udzielić urlopu lub wypłacić ekwiwalent, ale zależy to wyłącznie od jego dobrej woli.

Ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy ustala się analogicznie jak wynagrodzenie urlopowe. Składniki wynagrodzenia określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości uwzględnia się przy ustalaniu ekwiwalentu w wysokości należnej w miesiącu nabycia prawa do tego ekwiwalentu. Składniki wynagrodzenia przysługujące pracownikowi za okresy nie dłuższe niż J miesiąc (z wyjątkiem określonych w stawce miesięcznej w stałej wysokości), uzyskane przez pracownika w okresie 3 miesięcy poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu, uwzględnia się przy ustalaniu tego ekwiwalentu w przeciętnej wysokości z okresu 3 miesięcy. Składniki wynagrodzenia przysługujące pracownikowi za okresy dłuższe niż l miesiąc, wypłacone w okresie 12 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu, uwzględnia się przy ustalaniu ekwiwalentu w średniej wysokości z tego okresu. Jeżeli pracownik nie przepracował pełnego okresu, wynagrodzenie faktycznie uzyskane przez niego w tym okresie dzieli się przez liczbę dni pracy, za które przysługiwało to wynagrodzenie, a otrzymany wynik

Ustalenie wysokości ekwiwalentu za urlop