P1100048 (2)

294 Bożena RejaJcowa. Typy kobiet we współczesnych...

gach’. Cechą definicyjną damy jest wytwomość. ale w artykułach o modzie nie chodzi bynajmniej ojej nienaganne maniery, wytworny jest de facto tylko jej strój. Potwierdza topodpis pod zdjęciem: Wytworna dama i zamieszczony pod nimi tekst: Mała czarna, odświętny charakter zyskuje dzięki iskierkom zapalającym się na tkaninie w słońcu (Świat kobiety 14/1999). Za damę może uchodzić kobieta w każdym wieku - nastolatka: młoda dama (Świat kobiety 11/2001), mama i córka: stroje dla małej i dużej damy (TtrnlWm).

Elegantka, kobieta luksusowa, z klasą

Spójrzmy teraz na elegantkę (Kobieta i życie 8/1999). Wymieniony SWJP podaje, że jest to: ‘kobieta dbająca o swój wygląd, ubierająca się gustownie, modnie, szykownie, elegancko’. Według Kuczyńskiej (1979:19) „cechuje jądystans do nowinek mody, ma mało rzeczy, ale są za to starannie dobrane, (...) nie szokuje w tłumie, wręcz przeciwnie, wtapia się weń, ale jak się już jądostrzeże - fascynuje. I to jest rodzaj testu na elegancję”, Z perspektywy tekstów o modzie elegantka nosi rzeczy w dobrym gatunku i interesuje się modą: Elegantka. Lubi stroje dobrej jakości (...); Na bieżąco śledzi żumale mody (Przekrój 14/2001). Jest osobą ubierającą się w sposób przemyślany: wybredna elegantka (Naj 31/99) i pedantyczny: ciuchy dla odprasowanych elegantek (Filipinka 10/1999). Można ją dostrzec nawet w dużej zbiorowości: klasowa elegantka (Dziewczyna, 5/2000); elegantka za kółkiem (Halo 26/2000); miejska elegantka (Halo 23/2001). Adresatem komunikatu tekstów o modzie może być mata dziewczynka, nazywana: małą elegantką (Pani domu 21/2000). Nowa nazwa klasycznego stylu - miejska elegancja i kojarzący się z nim nowy wizerunek kobiety - miejska elegantka (Halo 23/2001) sugerują, że ponadczasowa klasyka uległa modyfikacji. Stereotypową elegantkąjest Paryżanka (Kobieta i życie, 8/1998) - zadbana, obdarzona wrodzonym szykiem: Paryski szyk (...) najlepiej go mieć we krwi, lak jak one - paryżanki (Elle 8/1997)³ .Towarzyszące jej pozytywne konotacje sprawiają, że komplementem jest nazwanie Polki paryżanką. Myśl o elegancji i szyku zawiera się w nazwie: kobieta z klasą (Burda 11/1997), na dowód przykład: Kobiety z klasą ubierają się dyskretnie (Kobieta i życie 34/1997). Doskonała jakość tkanin oraz perfekcyjne wykonanie, markowa bielizna i stroje, to rzeczy luksusowe. Nosi je kobieta luksusowa (Przekrój 1/2001), widoczna raczej tylko w droższych pismach, gdzie obfitość dóbr nie razi, apieniądz urzeczywistnia marzenia.

> Według Kuczyńskiej (1979: 20) szyk jest dużo trudniej zdefiniować niż elegancję, „to pewien dar nieba, nie da się tego wyrobić, nie da się tego nauczyć, to się ma - albo się nie ma”.

Profesjonalistka

Od wielu sezonów prezentowany był wizerunek elegancko ubranej kobiety pracującej (Olivia 2/2001); nowoczesnej kobiety pracującej (Kobieta i życie 35/1997); modnej kobiety pracującej (Tina 46/2000). Myśl o niej przywołują określona: elegantka w biurze (Halo 43/1996); elegancko w pracy (Pani domu 48/1997). Strój jest informacją o jej statusie społecznym, zajmowanej pozycji w firmie: Renomowane firmy przywiązują dużą wagą do stroju. Nic wiąc dziwnego, że w szafie nowoczesnej, pracującej kobiety króluje kostium i garnitur (Kobieta i życie 35/1997). O tym, że jej ubiór odpowiada regulaminowi firmy, przekonuje: biurowa etykieta (Tina 39/1999); biurowa poprawność ( Tina 9/2000). Strój decyduje o perfekcyjnym wyglądzie profesjonalistki (Życie na Gorąco 50/1997).

Na tle przepisowych strojów zarysowały się odpowiedzialne stanowiska współczesnej kobiety pracującej. W określeniu: poważna pani prawnik(Pani 2/2001) i w pytaniu: Czy możemy w tym pracować w firmie prawniczej^ (Przekrój 36/1999) widać jeden z nich. Biuro, bank jest miejscem, gdzie panie: najczęściej noszą garsonką (Viva 12/2000). Na podstawie stroju rozpoznajemy kobietę na stanowisku - stanowczą pani dyrektor (Pani 2/2001); energiczną szefową (Świat kobiety 13/1999); godną zaufania bizneswoman (Filipinka 4/1998); energiczną bizneswoman (Pani 2/2001), bizneswoman (Świat kobiety 13/1999) - czyli: kobietą interesu, która musi zawsze świetnie wyglądać (Świat kobiety 13/1999). Połączenia wyrazowe: praca w biurze (Naj 22/1999); biurowy strój dla młodej tradycjonalistki (Takie jest życie 12/2001); biurowy mundurek (Przekrój 1/2001) pomogły ukształtować stereotyp kobiety - osoby pracującej w biurze. Użyte w tekstach o modzie środki językowe ujawniają, że współczesna, nowoczesna kobieta jest aktywna: kobieta aktywna (Przekrój 14/1999), wolna, niezależna: kobieta wyzwolona, samodzielna (Halo 3/2000) i zapracowana; strój dla kobiet zabieganych (Olivia 3/2000); dla pań zajętych od rana do wieczora (Imperium 9/1999). Wspomniana wyżej aktywność pozostaje w ścisłym związku z modnym stylem kobiety aktywnej (101 Porad 8/1999).

Strojnisia, modnisia

Przyjrzymy się teraz strojnisi, modnisi. Według SWJP strojnisia to ‘kobieta, dziewczyna przesadnie strojąca się, przykładająca zbytnią wagę do strojów': mała, kapryśna, próżna strojnisia. W tym samym słowniku modnisią objaśniono: ‘żartobliwie o kobiecie nadmiernie dbającej o swój modny wygląd, strój: strojnisia, elegantka'. W tekstach o modzie nazwy te są dość rzadko używane, ale zawsze pozytywnie warto-