P1120528 resize

164 MAREK OUtL

snołuzyckich Jest oczywiście znacznie większa. Zapewne spora cześć spośród czterdziestu bliżej nieokreślonych w charakterze stanowisk, które dostarczyły ułamków ceramiki typowej dla wczesnej fazy kultury łużyckiej. to właśnie pozostałości osad.

Osada na stanowisku 2 w Kietrzu położona jest w pobliżu dużego współczesnego jej cmentarzyska. Na terenie tej osady zbadano szereg jam z materiałem typowym dla III okresu epoki brązu. Datowanie takie potwierdza także szpila o profilowanej główce (ryc. 10.4), charaktery* stvczna tez dla tego okresu. Omawiana osada od strony południowej i

Ryc. 10. Kietrz, pow. Głubczyce, st. 2. Naczynia gliniane I szpila brązowa z osady

wczesnej fazy kultury łużyckiej

Abb. 10. Kietrz. Krełs Głubczyce, Fundplatz 2. TongefSOe und Bronzenadel •«*» elner Sledlung der frOhen Phase der Łauaitzor Kultur

IGR

POCZĄTKI KULTURY ŁUŻYCKIEJ NA OORNYM SLĄSKO

ograniczona była rowem szerokim na ki\k:i mci rów. Być nwir rów ten miał znaczenie obronne I utrudniał dostęp do wnętrza osady. Na ślady ewentualnych konstrukcji obronnych po wewnętrznej stronie rowu nie natrafiono. Mogła je Jednak zniszczyć niwelacja tej części stanowiska przeprowadzona Juz w latach powojennych.

Zestaw stanowisk wczesnołużyckich z terenu Wyżyny GłubczyckłeJ uzupełniają trzy skarby wyrobów brązowych i 14 stanowisk, na których odkryto pojedyncze luźne wyroby brązowe. Na uwagę zasługuje to, że wszystkie trzy skarby (Grudynia Wielka i Naczysławki, pow. Koźle, oraz Kncibórz-Stara Wieś) złożone były wyłącznie z brązowych siekierek z piętką lejkowatą. Analogiczne pojedyncze siekierki znaleziono na dwunastu dalszych stanowiskach, których wyraźne zgrupowanie stwierdzamy w okolicach Koźla, a mniejsze skupłonla także koło Raciborza. Inne typy siekiorek z piętką reprezentowane były zaledwie przez pojedyncze egzemplarze (Racibórz i WoJnowlce, pow. Głubczyce). Odosobnionym znaleziskiem Jest mlecz brązowy z nilami do umocowania rękojęśd, pochodzący być może także z początków III okresu epoki brązu, znaleziony luźno w Leśnikach, pow. Prudnik.

Stanowiska wczesnej fazy kultury łużyckiej rozrzucone są dość równomiernie na całym obszarze lessowej Wyżyny Głubczyckiej (ryc. 5). Wyraźną granicę dla osadnictwa wczcsnolużyckiego tworzy tu Odra. Na prawym brzegu tej rzeki stwierdzamy występowanie jedynie nielicznych luźnych znalezisk siekierek brązowych z piętką lejkowatą (prawobrzeżne dzielnice Raciborza i Rudy Wielkie, pow. Racibórz). Południowa i zarazem zachodnia granica wyróżnionego tu skupienia osadniczego biegnie przedpolem pasma Wschodnich Sudetów. W obręb tego skupienia wchodzą także stanowiska wczesnołużyckie t okolic Opawy i Hul-czyna na Śląsku Opawskim. Granicę północną wyznacza w zasadzie przebieg północnego skraju Wyżyny Głubczyckiej. biegnący w przybliżeniu wzdłuż linii łączącej dzisiejsze miasta Kotle, Głogówek i Białą Prudnicką. Najbardziej, ku północnemu zachodowi wysunięte są stanowiska w* okolicach miejscowości Smicz, pow. Prudnik W obrębie Wyżyny Głubczyckiej osadnictwo wczesnołużyckie grupuje się najsilniej wzdłuż Odry. na odcinku od Krzyżanowic (położonych na południe od Raciborza) aż po Koźle. Możemy tu wyróżnić dwa wyraźniejsze skupienia stanowisk wczesnołużyckich, jedno w okolicach Raciborza, a drugie położone na po* ludnie od Koźla. Stanowiska wczesnołużyckie wkraczają też w głąb Wyżyny, wzdłuż dolin lewobrzeżnych dopływów Odry, głównie Cyny i Troi, odwadniających centralną część Wyżyny Głubczyckiej. Stanowiska wczesnej fazy kultury łużyckiej grupują się także na południu, nad rzeką Opawą, na zachodzie nad Osoblogą l w dolinach mniejszych dopływów Odry odwadniających północną część Wyżyny Głubczyckiej.