P1190696

SEMI

I

I

fi

Problemy epoki brązu i wczesnej epoki żelaza w Europie Środkowej. Księga jubileuszowa poświęcona Markowi Gedlowi Kraków 1996

Jan Dąbrowski \Vaisza'^va

ODTWORZENIE PEŁNEGO ZESTAWU ŹRÓDEŁ DO POZNANIA KULTURY ŁUŻYCKIEJ

Nietrudno zauważyć, że w ciągu ostatnich kilku dziesięcioleci znajomość źródeł dotyczących epoki brązu i wczesnej epoki żelaza na ziemiach polskich systematycznie się zwiększała. Nie chodzi przy tym jedynie o przyrost nowych materiałów, ale i o doskonalenie sposobów ich poznawania. Niemały udział w owym zwiększaniu znajomości źródeł mają prace wybitnego znawcy materiałów ze środkowej Europy, któremu tom ten dedykowano. Znaczny przyrost materiałów oraz postępy w precyzyjnym ich klasyfikowaniu pozwoliły też istotnie rozszerzyć rozważanie różnorakich działań ludzkich, dziejących się podczas nazwanego w pierwszym zdaniu odcinka pradziejów. Jednakże omawiając zestaw zabytków ruchomych z jakiegoś okresu stajemy natychmiast przed problemem, jakie mianowicie rodzaje zabytków przetrwały do naszych czasów oraz jaką część zestawu przedmiotów produkowanych, nabywanych i używanych przez ówczesne populacje stanowiły one w rzeczywistości. Słowem, chodzi o to, jaka i jak ważna część tego zestawu dotarła do nas dlatego tylko, iż dane przedmioty wykonano z surowców trwałych lecz nie zużywanych wtórnie, a jaka jego część nie przetrwała lub też przetrwała w ilościach szczątkowych. Niestety, istnieje tu i inny problem; pewna bowiem część zabytków może jeszcze nic być wiarygodnie sklasyfikowana, a więc i przypisana badanym populacjom. Podczas pisania tego artykułu miałem możność uczestniczenia w obradach Sympozjum „Krzemie-niarstwo epoki brązu i wczesnej epoki żelaza”, zorganizowanego w Warszawie przez Komitet Nauk Pra- i Protohistorycznych Wydziału 1 PAN, gdzie kwestia ta zarysowała się bardzo wyraźnie. Utwierdziło mnie to w przekonaniu, że sprawie tej warto poświęcić nieco krótkich (decyzja Komitetu Redakcyjnego!) uwag, które potraktować chciałbym jako wypowiedź dyskusyjną, sygnalizującą niektóre tylko