III. KOŃCZYNY
Górne i dolne: wady rozwojowe, stan kości, ruchomość stawów, zgrubienia i zniekształcenia, zmiany krzywicze, palce kolbkowate, guzy dnawe.
IV. KRĘGOSŁUP
Zniekształcenia, zesztywnienia, ruchomość, bolesność uciskowa i opukowa, odgłos opukowy w zakresie kręgosłupa.
V. MIEDNICA
(Badanie ma znaczenie szczególnie w położnictwie).
VI. KLATKA PIERSIOWA
Badanie klatki piersiowej powinno być przeprowadzone, zanim się przystąpi do badania narządu oddychania i krążenia, bez względu na to, który z tych narządów zamierzamy najpierw zbadać. Konieczność takiego postępowania przed badaniem serca wynika z tego, że zmiany w klatce piersiowej mogą mieć wpływ na ocenę danych, uzyskanych przy badaniu serca. I tak np. klatka piersiowa może być tak zniekształcona, że uderzenie koniuszkowe nie będzie się znajdować we właściwym miejscu, pomimo że w sercu żadnych zmian nie ma.
Nieraz także niepodobna prawidłowo ocenić wyniku badania serca bez uprzedniego zbadania za pomocą opukiwania orientacyjnego stanu przylegających płuc. Co do badania płuc, to konieczność poprzedzania go badaniem klatki piersiowej jest sama przez się zrozumiała.
1. Oglądanie klatki piersiowej: symetria budowy, stan wysklepienia; żebra, ich przyczep do mostka, stan dolnych żeber; międzyżebrza; mostek; wyrostek mieczyko-waty; obojczyki; dołki nadobojczykowe i podobojczyko-we; sutki; łopatki; ogólne ustawienie klatki i jej kształt; rozszerzalność od,dechowa i jej równomierność; .tętnienia; guzy; nacieki.
2. Obmacywanie: ruchomość oddechowa; nacieki; tętnienia; odma podskórna; bolesność uciskowa.
VII. NARZĄD ODDECHOWY (w zakresie przylegania płuc do klatki piersiowej)
x 1. Oglądanie: tor oddychania; objaw przeponowy; ruchy dziwaczne przepony; liczba oddechów na minutę; oddech Cheyne’a-Stokesa i Kussmaula.
2. Obmacywanie: drżenie piersiowe; tarcie opłucne; rzężenia.
3. Opukiwanie:
a. Orientacyjne. Odgłos opukowy w środku dołka nadobojczykowego, w środkowej części drugich między-żebrzy od przodu, w czwartych międzyżebrzach na zewnątrz od linii środkowej obojczykowej po obu stronach, w szóstym międzyżebrzu w środkowych liniach pacho-
21