ANALIZA STATYSTYCZNA DANYCH
Jednoczynnikowa analiza wariancji w schemacie między osobami pozwala porów. nvwać więcej niż dwie grupy. W analizie uwzględniane są zmienna niezależna, zwana czynnikiem, mierzona na skali jakościowej, oraz zmienna zależna ilościowa. Analizę można przeprowadzić w dwóch alternatywnych procedurach.
Jeśli hipoteza badawcza jest niekierunkowa, istotny wynik analizy warianq'i skłania nas do wykonania dodatkowych porównań wskazujących, które pary Średnich różnią się istotnie statystycznie. Do tego celu wykorzystujemy testy post Iw. Wybór odpowiedniego testu post hoc wymaga stwierdzenia, czy wariancje są homogeniczne, a grupy równoiiczne. Musimy też rozważyć, czy zastosujemy test liberalny, czy bardziej konserwatywny. Jeśli wynik analizy wariancji wskazuje poziom istotności bliski 0,05, to lepiej zastosować test liberalny, bo konserwatywny może uznać wszystkie różnice za nieistotne. Gdy porównywanych grup jest wiele, a istotność testu F mniejsza niż 0,001, to lepiej wybrać test konserwatywny, który uzna za istotne tylko największe różnice. Łatwiejsza będzie wtedy interpretacja uzyskanych wyników.
Gdy hipoteza badawcza jest kierunkowa, wykonujemy porównania planowane wprowadzając odpowiednie wagi kontrastów. Możemy je wykonać nawet wtedy, gdy ogólny test F w analizie wariancji jest nieistotny statystycznie.
Bibliografia
Field, A. (2000). Discoveńng statistics using SPSSfor Windows. Advanced techniąucsfor the beęmtt. SAGĘ Publications.
Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej
Izabela Krejtz Instytut Psychologii PAN
Zagadnienia teoretyczne i praktyczne dotyczgce wieloczynniko-wej analizy wariancji, ze szczególnym uwzględnieniem dwuczynni-kowej analizy wariacji:
• Hipotezy i logika dwuczynnikowej analizy wariancji
• Założenia, które spełniać powinny dane
• Informacja na temat efektów głównych i interakcyjnych
• Sposób interpretacji otrzymanych wyników
• Zapis otrzymywanych wyników w raporcie
CZęŚĆH
Analiza
SWTfSTYCZHA
danych
| ROZDZIAŁ