pic 10 11 183204

W internacie prowadzona jest praca opiekuńczo-wychowawcza wobec wszystkich wychowanków, a dla tych, u których występują odchylenia lub zaburzenia rozwojowe, organizuje się indywidualne zajęcia specjalistyczne. Prowadzi je pedagog, psycholog lub inny specjalista posiadający odpowiednie przygotowanie. Są to najczęściej zajęcia reedukacyjne wyrównawcze, logopedyczne, psychokorekcyjne, psychoterapii i inne, w zależności od potrzeb.

Szkoła. Wychowankowie pogotowia są zobowiązani do realizacji obowiązku szkolnego i dlatego uczestniczą w zajęciach lekcyjnych organizowanych w ramach szkoły na terenie pogotowia lub poza pogotowiem. Trzeba podkreślić, że ze względów oszczędnościowych organy finansujące pogotowie coraz częściej likwidują szkołę na terenie placówki i wówczas dzieci uczęszczają do szkoły publicznej. Nie jest to jednak dobre rozwiązanie dla dzieci, które przed umieszczeniem ich w pogotowiu w większości nie chodziły do szkoły od kilku miesięcy, a czasami od kilku lat. Posiadają więc duże braki w wiadomościach i umiejętnościach szkolnych, mniejsze możliwości intelektualne lub brak nawyku chodzenia do szkoły. Instytucja ta kojarzy się im z niepowodzeniami i brakiem akceptacji rówieśników (Michnik 2004, s. 29). Natomiast szkoły przy pogotowiach opiekuńczych, dostosowując swoje oddziaływania dydaktyczne do indywidualnych możliwości dziecka i jego poziomu wiedzy, stwarzają realna szansę przełamania dziecięcej niechęci do szkoły. Przez to, że szkoła znajduje się w budynku pogotowia, dzieci nie mają pokus opuszczania zajęć i jest większa szansa na wyrobienie nawyku systematycznego uczęszczania na zajęcia. Ta indywidualna praca z dzieckiem ma ogromne znaczenie dla wyrównania jego braków i tym samym pozwala mu wierzyć we własne siły, co w przyszłości umożliwi mu podjęcie nauki w szkole masowej.

Zespół do Spraw Okresowej Oceny Sytuacji Dziecka. W jego skład wchodzą: dyrektor, pedagog, psycholog, wychowawca i pracownik socjalny. Do zadań zespołu należy: analiza karty pobytu dziecka, ocena sytuacji dziecka, sporządzenie, analiza i modyfikowanie indywidualnego planu pracy z dzieckiem, opracowanie diagnozy psychologiczno-pedagogicznej dziecka i jego sytuacji rodzinnej dla potrzeb sądu rodzinnego oraz ocena zasadności dalszego pobytu dziecka w placówce. Do zadań zespołu należy również sporządzenie indywidualnych diagnoz, współpraca z instytucjami zajmującymi się problematyką rodziny i dziecka, prowadzenie poradnictwa dla rodziców. Zespół analizuje sytuację dziecka zawsze na początku jego przybycia, na bieżąco na podstawie prowadzonej karty pobytu dziecka i pod koniec jego przebywania w placówce. W krótkotrwałym procesie wychowania i opieki uczestniczą wszyscy pracownicy pogotowia, a w swej pracy mogą być wspierani przez wolontariuszy.

Warunki materialne. Jeśli idzie o model budynku, to powszechną akceptację zyskał układ połączonych pawilonów polegający na tym, że całość obiektu tworzy kompleks pawilonów połączonych ze sobą przeszklonymi korytarzami. Każda grupa wychowawcza ma wydzielony dla siebie samodzielny segment mieszkalny. W jego skład wchodzą: szatnia, sypialnie 3-4 osobowe, świetlica, podręczny magazyn, ubikacja, łazienka z kompletem umywalek, natrysków i wanną oraz suszarnia. Zaletą pawilonu jest to, że izoluje on od innych grup, daje poczucie wyłączności zajmowanych pomieszczeń i użytkowanego sprzętu oraz pewien spokój sprzyjający nawiązywaniu bliższych więzi. W jednym z pawilonów jest ponadto: pokój, oddział rotacyjny, izolatki, gabinety lekarskie, gabinet psychologa i pedagoga. Oddzielny pawilon przeznaczony jest dla szkoły z biblioteką, pokoju nauczycielskiego i całego niezbędnego zaplecza. Placówka powinna też posiadać dużą salę rekreacyjną i sportową. W pawilonach są również wydzielone takie pomieszczenia administracyjno-biurowe, jak: gabinet dyrektora, mieszkanie dla dozorcy, pokój noclegowy dla wychowawców. Powinny w nim być także pomieszczenia kuchenne i stołówka.

Kadra pedagogiczna. Kadrę pedagogiczną stanowią wychowawcy, pedagodzy, psychologowie, pracownicy socjalni, nauczyciele, kierownik internatu i dyrektor pogotowia. Ponadto w jej skład wchodzą dodatkowo zatrudnieni specjaliści, jak: korektorzy, reedukatorzy, terapeuci i instruktorzy. Jeśli obecne stanowisko specjalisty obejmuje nauczyciel mianowany, który nie ma właściwych kwalifikacji, to ma on czas do końca sierpnia 2006 r. na uzupełnienie tego wykształcenia. Kadra ta powinna posiadać wykształcenie wyższe i specjalistyczne przygotowanie do pracy z dziećmi, mieć odpowiednie doświadczenie w pracy z młodzieżą nieprzystosowaną i ciągle doskonalić swoje kwalifikacje zawodowe i predyspozycje osobowe.

Wychowankowie. Z nielicznych badań prowadzonych w pogotowiach wynika, że do placówki w większości trafiają chłopcy. Zdecydowana ich większość, bo 82%, została przyjęta do placówki na mocy postanowienia sądu (Brągiel 1997, s. 216). Są to dzieci najczęściej odrzucone przez rodzinę, pozbawione środków do życia, a wobec ich rodziców toczy się postępowanie o ograniczenie lub odebranie praw rodzicielskich. Mniejszą grupę skierowanych do placówki stanowią wychowankowie, którzy weszli w konflikt z prawem. Młodzież tę charakteryzuje duży stopień demoralizacji o dużej szkodliwości społecznej. U blisko 75% dzieci przyjmowanych do pogotowia opiekuńczego stwierdza się poważny stan zaniedbań

299